Cố Đô Hoa Lư: Lịch sử vàng son & kinh nghiệm tham quan CHI TIẾT

Cố đô Hoa Lư từng là kinh đô đầu tiên của nước Đại Cồ Việt vào thế kỷ X. Khi đến đây, du khách có cơ hội chiêm ngưỡng những công trình kiến trúc cổ kính, thăm đền thờ vua Đinh, vua Lê đầy uy nghi, và hòa mình vào không khí rộn ràng của các lễ hội truyền thống. Bài viết này sẽ đưa bạn khám phá những điểm đến nổi bật, tìm hiểu lịch sử hào hùng và giá trị văn hóa đặc sắc gắn liền với mảnh đất từng là trung tâm chính trị đầu tiên của dân tộc.

3 thông tin tổng quan về Cố đô Hoa Lư

Cố đô Hoa Lư là một di tích lịch sử đặc biệt, từng giữ vai trò trung tâm chính trị và văn hóa của nước Việt vào cuối thế kỷ X, đầu thế kỷ XI. Nơi đây thu hút hàng triệu lượt khách ghé thăm mỗi năm. Dưới đây là những thông tin cơ bản giúp bạn lên kế hoạch tham quan: vị trí, thời gian mở cửa, giá vé và cách di chuyển đến khu di tích.

Cố đô Hoa Lư ở đâu?

Khu di tích nằm tại xã Trường Yên, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình, cách trung tâm Ninh Bình 18km. Cố đô Hoa Lư thuộc quần thể danh thắng Tràng An, nơi hội tụ vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ và giá trị lịch sử sâu sắc.

Giá vé tham quan cố đô Hoa Lư 

Dưới đây là các thông tin về giá vé, thời gian hoạt động, du khách cần lưu ý:

• Vé vào cửa: 20.000 VND/người (miễn phí cho trẻ em dưới 1m2)
• Giờ mở cửa: 07:00 - 17:00 hàng ngày

Hướng dẫn di chuyển đến khu du lịch cố đô Hoa Lư

Từ Hà Nội, bạn có thể di chuyển đến Hoa Lư bằng nhiều phương tiện như xe khách, ô tô cá nhân, xe máy hoặc tàu hỏa. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết:

• Xe khách: Thời gian di chuyển khoảng 2 - 2,5 tiếng, giá vé dao động từ 70.000 - 90.000 VND/người. Xe dừng tại bến xe Ninh Bình, sau đó bạn tiếp tục đi taxi đến khu di tích.
• Ô tô riêng hoặc taxi: Đi theo cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ - Ninh Bình, mất khoảng 1,5 - 2 tiếng. Phí cao tốc từ 90.000 - 120.000 VND.
• Xe máy: Nếu bạn yêu thích cảm giác tự do, bạn có thể di chuyển đến Cố đô Hoa Lư bằng xe máy theo quốc lộ 1A, trong khoảng 2,5 tiếng. Trong trường hợp thuê xe, giá thuê dao động 120.000 - 200.000 VND/ngày. Lưu ý: Du khách nước ngoài cần có giấy phép lái xe quốc tế (IDP).
• Tàu hỏa: Xuất phát từ ga Hà Nội đến ga Ninh Bình mất khoảng 2 tiếng, giá vé từ 100.000 VND. Từ ga, bạn cần đi thêm taxi hoặc xe ôm (khoảng 50.000 VND) để đến Hoa Lư.

Dấu ấn lịch sử hào hùng của cố đô Hoa Lư

Cố đô Hoa Lư là chứng nhân cho một giai đoạn lịch sử oai hùng và nhiều biến động của dân tộc. Trong vòng 40 năm, mảnh đất này đã ghi dấu nhiều sự kiện lớn, đặt nền móng cho sự hình thành và phát triển của quốc gia.

• Năm 968, sau khi dẹp loạn 12 sứ quân, Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi hoàng đế, lập ra nhà Đinh và chọn Hoa Lư làm kinh đô của nước Đại Cồ Việt (quốc hiệu đầu tiên của nước ta).
• Năm 980, sau khi vua Đinh Tiên Hoàng và hoàng tử Đinh Liễn bị ám sát, Lê Hoàn lên ngôi, lập nên nhà Tiền Lê và tiếp tục đóng đô tại Hoa Lư.
• Năm 1009, Lý Công Uẩn lên ngôi vua, mở ra thời kỳ thịnh trị của nhà Lý, duy trì kinh đô Hoa Lư trong khoảng 1 năm. 
• Năm 1010, Lý Công Uẩn quyết định dời đô từ Hoa Lư ra Đại La (sau này là Thăng Long, nay là Hà Nội). Từ đó, Hoa Lư trở thành cố đô, lưu giữ những công trình và di tích lịch sử quý giá cho hậu thế.

Dù đến năm 1010, vua Lý Công Uẩn quyết định dời đô từ Hoa Lư ra Đại La (sau này là Thăng Long - Hà Nội), nhưng những nền tảng tổ chức triều đình, thiết chế chính trị và một phần kiến trúc của kinh đô mới vẫn chịu ảnh hưởng sâu đậm từ Hoa Lư.

Trải qua hơn 1.100 năm, Hoa Lư ngày nay vẫn gìn giữ được nhiều di tích lịch sử – là nhân chứng sống cho thời kỳ mở đầu độc lập tự chủ của dân tộc Việt Cố. Cố đô Hoa Lư gợi nhắc về những trang sử hào hùng của một thời kỳ vàng son, khơi dậy niềm tự hào sâu sắc trong lòng mỗi người con đất Việt.

Khám phá 6 di tích trường tồn tại cố đô Hoa Lư

Ghé thăm Cố đô Hoa Lư, du khách có cơ hội tham quan đền đài cổ kính, chùa chiền và các hang động gắn liền với những câu chuyện hào hùng trong lịch sử dân tộc.

Đền vua Đinh Tiên Hoàng

Đền vua Đinh Tiên Hoàng được xây dựng vào thế kỷ XVII, và là một trong những công trình tiêu biểu nhất của quần thể di tích Hoa Lư. Kiến trúc đền gồm nhiều hạng mục đặc sắc như cổng Ngọ Môn, ao sen, vườn cây, tam quan Ngoại - Nội và ba gian chính: Bái Đường, Thiên Hương và Hậu Cung.

Tại gian Hậu Cung, tượng vua Đinh Tiên Hoàng cùng các hoàng tử được thờ phụng trang nghiêm. Đền còn lưu giữ nhiều hiện vật giá trị như tượng voi đá chầu và ngai đá chạm khắc tinh xảo ở sân Rồng.

Đền vua Lê Đại Hành

Cách đền vua Đinh Tiên Hoàng khoảng 500m, du khách có thể thấy đền vua Lê Đại Hành. Quần thể đền gồm cổng Ngọ Môn, điện Bái Đường, điện Thiên Hương và Hậu Cung – nơi thờ vua Lê Đại Hành, hoàng hậu Dương Vân Nga và hoàng tử Lê Long Đĩnh. Kiến trúc đền nổi bật với các họa tiết rồng, phượng và hoa văn chạm khắc tinh xảo, thể hiện trình độ nghệ thuật đặc sắc của thời kỳ này.

Đền thờ Công chúa Phất Kim

Ngôi đền nằm cạnh đền vua Lê Đại Hành, được xây dựng từ thế kỷ X dưới triều Đinh. Công trình thờ phụng Công chúa Phất Kim – con gái vị vua Lê Đại Hành như lời tri ân dành cho tấm lòng trung trinh và cuộc đời bi ai của bà. Điểm nhấn đặc biệt nơi đây là giếng Ngọc hình bát giác độc đáo được kè đá xung quanh, gắn liền với giai thoại công chúa gieo mình xuống giếng để giữ trọn khí tiết.

Chùa Nhất Trụ (Chùa Một Cột)

Chùa Nhất Trụ (chùa Một Cột), được xây dựng từ thế kỷ X và là một trong những ngôi chùa Phật giáo cổ nhất Việt Nam. Điểm nổi bật của ngôi chùa là cột đá cao hơn 2m đặt giữa sân, trên tám mặt cột được chạm khắc tinh xảo các bài kinh Phật. Nội dung các văn tự thể hiện ước vọng về quốc thái dân an, triều đình vững bền, phản ánh niềm tin sâu sắc của các triều đại đối với Phật pháp. 

Động Am Tiên

Động Am Tiên ẩn mình sau những dãy núi đá vôi sừng sững, được ví như “tuyệt tình cốc” của vùng cố đô xưa. Nằm cách đền Vua Đinh khoảng 500m về phía Bắc, nơi đây là một thung lũng khép kín được bao quanh bởi những vách đá dựng đứng cao tới 100m. Động Am Tiên nổi bật với hồ nước ngọt tự nhiên rộng khoảng 5.000m², trong vắt tựa tấm gương khổng lồ giữa núi rừng.

Tương truyền, nơi đây từng được Vua Đinh Tiên Hoàng nuôi hổ để trừng phạt kẻ phản loạn, bằng chứng là một phiến đá lớn còn sót lại, người dân gọi là “phiến đá hành hình”.

Các di tích khác trong vùng bảo vệ đặc biệt

Khu vực cố đô Hoa Lư còn có các di tích khác như phủ Vườn Thiên, chùa Kim Ngân, bia Câu Dền, phủ Chợ, hang Bim, chùa Duyên Ninh, sông Sào Khê, tường thành, nền điện dưới lòng đất. Mỗi công trình đều mang dấu tích của thời đại, góp phần tái hiện rõ nét không gian sinh hoạt chính trị, tôn giáo và văn hóa của kinh đô xưa, đồng thời tạo nên một chỉnh thể di sản gắn bó hài hòa giữa lịch sử và thiên nhiên.

3 kinh nghiệm du lịch cố đô Hoa Lư

Để có trải nghiệm du lịch trọn vẹn nhất, bạn nên chọn thời điểm tham quan phù hợp với mục đích của bản thân và lên kế hoạch rõ ràng cho các hoạt động tại Cố đô. Dưới đây là một số gợi ý dành cho bạn:

Thời điểm lý tưởng

Thời điểm lý tưởng nhất để khám phá Cố đô Hoa Lư là từ tháng 3 - tháng 5 (Âm lịch) bởi tiết trời dịu mát cùng không khí lễ hội sôi động. Từ tháng 03 đến 05 Dương lịch, Ninh Bình vào mùa lúa chín với sắc vàng rực rỡ trải dọc chân núi, nắng nhẹ và trời trong. 

Đặc biệt, từ ngày 8 - 10/3 (Âm lịch), du khách có cơ hội tham gia Lễ hội Trường Yên (còn gọi là Lễ hội Cờ lau). Ngoài ra, nếu yêu thích hoạt động du lịch tâm lịch, du khách có thể kết hợp tham quan Hoa Lư và vãn cảnh chùa Bái Đính – quần thể chùa lớn và linh thiêng bậc nhất miền Bắc.

Các trải nghiệm không thể bỏ qua

Ghé thăm Cố đô Hoa Lư, bạn đừng quên trải nghiệm các lễ hội đặc sắc, thưởng thức đặc sản Ninh Bình v.v. Cụ thể:

• Chinh phục núi Mã Yên, ngắm trọn cố đô từ trên cao: Từ lăng mộ Vua Đinh Tiên Hoàng trên đỉnh núi, bạn sẽ được chiêm ngưỡng toàn bộ quần thể di tích từ trên cao, phóng tầm mắt ra dải non nước hữu tình.
• Khám phá lễ hội truyền thống đặc sắc: Lễ hội Hoa Lư diễn ra hàng năm từ mùng 8 đến 10 tháng 3 âm lịch, nhằm tưởng nhớ công đức các vị vua và anh hùng dân tộc. Phần lễ gồm các nghi thức trang trọng như Lễ rước nước, Lễ rước lửa, Lễ tắm tượng Vua Đinh - Vua Lê. Phần hội các hoạt động văn hóa như trò chơi dân gian, tái hiện trận Cờ Lau, đấu vật, múa lân, đua thuyền và biểu diễn chèo cổ.
• Thưởng thức đặc sản Ninh Bình: Ninh Bình nổi tiếng với những món ăn đậm hương vị núi rừng như dê núi thơm mềm, cơm cháy giòn rụm, nem chua Yên Mạc đậm đà và ốc núi dai ngọt. Bạn có thể dễ dàng tìm thấy những quán ăn phục vụ đặc sản này ngay quanh khu vực di tích.
• “Check-in” với áo dài và Nhật Bình: Bạn có thể thuê trang phục tại các điểm gần đền thờ hoặc trong thành phố Ninh Bình với mức giá từ 100.000 - 250.000 VND/bộ. Để có những bức ảnh đẹp nhất, nên tham quan vào sáng sớm hoặc xế chiều.

Lưu ý khi tham quan

Cố đô Hoa Lư là di tích quốc gia, chứa đựng ý nghĩa văn hóa và tâm linh sâu sắc. Để đảm bảo trải nghiệm tham quan đáng nhớ, dưới đây là một số lưu ý bạn cần quan tâm:

• Mặc đồ phù hợp: Khi vào đền thờ Vua Đinh Tiên Hoàng và Vua Lê Đại Hành, tránh mặc váy/quần ngắn trên đầu gối, áo hai dây hoặc hở vai. 
• Tuân thủ quy định: Giữ gìn vệ sinh chung, không chạm vào hiện vật, không viết/vẽ lên tường hay các công trình di tích.
• Để ý tư trang cá nhân: Các di tích thường đông khách tham quan, bạn nên đeo ba lô phía trước để tránh bị móc túi, và hạn chế mang theo nhiều tiền mặt hoặc trang sức có giá trị nếu không cần thiết.
• Nắm rõ bản đồ Cố đô Hoa Lư: Để tiết kiệm thời gian và không bỏ lỡ các điểm chính như đền Vua Đinh, đền Vua Lê, Cổng thành cổ, Giếng Ngọc v.v. hãy tìm hiểu trước vị trí của các khu vực hoặc xin bản đồ giấy tại quầy vé.

Lịch trình tham quan cố đô Hoa Lư kết hợp các điểm lân cận

Để có một chuyến đi trọn vẹn, vừa khám phá giá trị lịch sử của Cố đô Hoa Lư, vừa tận hưởng cảnh sắc thiên nhiên và văn hóa đặc trưng của vùng đất cố Ninh Bình, bạn có thể tham khảo lịch trình tham quan Cố đô Hoa Lư trong 1 ngày, xuất phát từ Hà Nội, dưới đây:

Bên cạnh tham quan Cố đô Hoa Lư, bạn đừng quên ghé thăm các địa danh dưới đây để trải nghiệm trọn vẹn vẻ đẹp của Ninh Bình:

• Khu du lịch sinh thái Tràng An: Bạn có thể tham gia tour du thuyền khám phá cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp và hệ thống hang động huyền bí như hang Địa Linh, hang Bói, hang Nấu Rượu v.v. 
• Phố cổ Hoa Lư (xã Trường Yên, Hoa Lư, Ninh Bình): Khu phố cổ được tái hiện sống động với những ngôi nhà truyền thống, kiến trúc cổ kính, mang đến không gian hoài cổ của Việt Nam thời phong kiến, đặc biệt lung linh khi về đêm.
• Tam Cốc - Bích Động (xã Ninh Hải, Hoa Lư, Ninh Bình): Được mệnh danh “Vịnh Hạ Long trên cạn”, nơi đây hút hồn du khách với hành trình du thuyền dọc sông Ngô Đồng, các hang động đá vôi huyền ảo và những cánh đồng lúa trải dài tạo nên bức tranh thiên nhiên sống động.
• Chùa Bái Đính (Gia Viễn, Ninh Bình): Là một trong những biểu tượng văn hóa tâm linh hàng đầu Việt Nam, chùa Bái Đính kết hợp hài hòa giữa kiến trúc Phật giáo cổ truyền và hiện đại, tọa lạc giữa khung cảnh núi đá vôi hùng vĩ và thảm thực vật xanh mát.
• Vườn chim Thung Nham (thôn Hải Nham, xã Ninh Hải, Hoa Lư, Ninh Bình): Nằm lặng lẽ giữa lòng Ninh Bình, Thung Nham là thiên đường bình yên để ngắm nhìn hàng nghìn cá thể chim sinh sống tự nhiên. Khung cảnh núi đá, rừng cây nguyên sơ bao quanh biến nơi đây thành chốn dừng chân lý tưởng để hòa mình vào thiên nhiên.

Có thể nói, Cố đô Hoa Lư là điểm đến không thể bỏ qua dành cho những ai yêu thiên nhiên, lịch sử. Là kinh đô đầu tiên của Việt Nam, nơi đây hội tụ những di tích cổ kính, phong cảnh nên thơ cùng giá trị văn hóa đậm đà. Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn có thêm hành trang để khám phá trọn vẹn vùng đất lịch sử này.

Nếu đang lên kế hoạch du lịch Ninh Bình, hãy để hành trình của bạn thêm trọn vẹn với hãng hàng không quốc gia Vietnam Airlines – đơn vị đạt chứng nhận 4 sao của Skytrax với chất lượng dịch vụ đẳng cấp. Ghế ngồi rộng rãi, tiện nghi, hiện đại, lịch trình bay linh hoạt mang đến cho bạn chuyến bay thoải mái nhất. Đặt vé tới Hà Nội ngay hôm nay và di chuyển tới Ninh Bình để bắt đầu hành trình khám phá vẻ đẹp trường tồn của Cố đô Hoa Lư!