Tham quan chùa Linh Ứng Hà Nội: Chứng nhân lịch sử của Thủ đô

Không nổi tiếng và quy mô như các ngôi chùa cùng tên ở Đà Nẵng, chùa Linh Ứng Hà Nội lại ẩn chứa một vẻ đẹp cổ kính, trầm mặc, mang trong mình dòng chảy lịch sử của ngàn năm văn hiến. Hãy cùng Vietnam Airlines khám phá ngôi chùa được ví như chứng nhân cho những thăng trầm của kinh thành Thăng Long xưa và Thủ đô ngày nay qua bài viết sau.

1. Chùa Linh Ứng Hà Nội ở đâu? Hướng dẫn di chuyển đến chùa

Địa chỉ: Số 290 Khâm Thiên, phường Thổ Quan, quận Đống Đa, Hà Nội

Hướng dẫn di chuyển:

• Phương tiện cá nhân (xe máy, ô tô): Từ trung tâm Hà Nội (quận Hoàn Kiếm), bạn có thể đi theo đường Lê Duẩn, rẽ vào Khâm Thiên sau đó đi thẳng đến số 290. Chùa nằm ngay mặt phố, đối diện ngõ Thổ Quan.
• Xe buýt: Các tuyến xe buýt đi qua phố Khâm Thiên hoặc gần đó gồm tuyến 01, 02, 18, 23, 26, 35A, bạn có thể xuống tại điểm dừng gần ngã tư Khâm Thiên - Tôn Đức Thắng rồi đi bộ vài phút là tới chùa.

Chùa Linh Ứng là một ngôi chùa cổ kính nằm giữa lòng Hà Nội, mang đậm dấu ấn kiến trúc truyền thống Bắc Bộ (Nguồn: Internet)

2. Dấu ấn lịch sử thăng trầm của chùa Linh Ứng

Được khởi dựng vào đầu thế kỷ XIX, chùa là nơi thờ Phật theo truyền thống Bắc tông, đồng thời phối thờ Đức Thánh Trần Hưng Đạo, vị anh hùng dân tộc lừng danh thời Trần. Trải qua hơn hai thế kỷ, chùa đã nhiều lần được trùng tu và tôn tạo:

• Đầu thế kỷ XX: Chùa được mở rộng và xây dựng thêm các công trình như Tam Bảo với kiến trúc mái chồng diêm đặc trưng.
• Năm 1951: Diễn ra đợt trùng tu lớn, hoàn thiện nhiều hạng mục quan trọng, góp phần định hình diện mạo kiến trúc hiện nay.
• Ngày 26/12/1972: Chùa bị tàn phá nặng nề trong trận bom B-52 của không quân Mỹ. Tuy nhiên, chỉ vài tháng sau, nhân dân và Phật tử đã cùng nhau phục dựng lại chùa.
• Năm 1990: Một đợt đại trùng tu tiếp theo được thực hiện với sự đóng góp công đức của các hội chủ và tín đồ, nhằm bảo tồn các pho tượng cổ, điện Mẫu và nhà Tổ.
• Giai đoạn 2014 - 2017: Chùa được quy hoạch lại toàn bộ khuôn viên, chỉnh trang cảnh quan và phục dựng các công trình theo đúng nguyên tắc kiến trúc truyền thống.

Hiện nay, chùa Linh Ứng vẫn lưu giữ được nhiều di vật quý giá như chuông đồng niên hiệu Thành Thái (1890), bia đá thời Duy Tân (1909), cùng gần 30 pho tượng Phật và tượng thờ có giá trị nghệ thuật cao. Với những giá trị lịch sử, văn hóa và tâm linh đặc biệt, chùa đã được xếp hạng Di tích lịch sử – văn hóa cấp quốc gia vào năm 1993.

Chùa là nơi thờ Phật và phối thờ Đức Thánh Trần, thể hiện sự giao thoa giữa tín ngưỡng dân gian và Phật giáo (Nguồn: Internet)

3. Một số hoạt động nên trải nghiệm tại chùa Linh Ứng Hà Nội

3.1. Chiêm ngưỡng vẻ đẹp kiến trúc lâu đời

1 - Cổng Tam Quan: Được xây dựng theo kiểu chồng diêm ba tầng mái, tầng dưới là cổng cuốn vòm, tầng trên là gác chuông tám mái. Trên cổng chính có ba chữ Hán “Linh Ứng Tự”.

2 - Bố Cục "Chữ Đinh": Tổng thể kiến trúc của chùa được xây dựng theo bố cục "chữ Đinh" (丁) quen thuộc. Bố cục này bao gồm tòa Tiền đường (nhà ngang) nối thẳng góc với tòa Thượng điện (nhà dọc), tạo nên một không gian vừa trang nghiêm, vừa gần gũi và hài hòa.

3 - Tòa Tam Bảo và mái chồng diêm: Tòa Tam Bảo là nơi thờ Phật chính, được xây dựng công phu với bộ khung gỗ lim chắc chắn. Điểm nhấn kiến trúc là phần mái được thiết kế theo kiểu "chồng diêm" (hai tầng mái), tạo nên sự thanh thoát, cao ráo và cổ kính cho công trình.

4 - Khuôn viên chùa rộng lớn: Bao quanh các công trình chính là một khuôn viên rộng rãi với nhiều cây xanh, cổ thụ tỏa bóng mát, mang lại cảm giác bình yên và thư thái cho bất kỳ ai đặt chân đến.

3.2. Chiêm ngưỡng những pho tượng Phật quý giá

Bên trong tòa Tam Bảo của chùa Linh Ứng Hà Nội là hệ thống tượng Phật phong phú, được bài trí trang nghiêm.

• Tượng Phật A Di Đà: Cao 3,5m, ngồi trên đài sen cao 2,5m, được tạc bằng gỗ, khoác áo cà sa, mang phong cách nghệ thuật thế kỷ XIX.
• Các tượng khác: Bao gồm Tam Thế Phật, Quan Thế Âm Bồ Tát, Đại Thế Chí, Thập điện Diêm Vương, Cửu Long, v.v. được bài trí trang nghiêm trong Phật điện.
• Tượng Đức Thánh Trần: Được thờ tại nhà Mẫu, tượng ngồi trên ngai, đội mũ bình thiên, mặc áo long bào, chạm khắc tinh xảo theo phong cách thời Nguyễn.

Các pho tượng đều được các nghệ nhân xưa chế tác một cách tinh xảo, sống động, mang giá trị nghệ thuật và điêu khắc cao. Chiêm bái những pho tượng Phật uy nghiêm trong không gian trầm mặc sẽ giúp du khách tìm thấy sự an lạc trong tâm hồn.

Hệ thống tượng thờ trong chùa được chạm khắc tinh xảo, mang giá trị nghệ thuật và lịch sử cao (Nguồn: Internet)

3.3. Tham gia lễ hội chùa Linh Ứng Hà Nội

Hàng năm, vào mùa xuân (thường là tháng 3 Âm lịch), chùa lại tổ chức lễ hội truyền thống. Đây là dịp để người dân địa phương và du khách thập phương cùng nhau về chùa dâng hương, cầu an, tưởng nhớ công đức của các vị Thánh, Phật. Lễ hội diễn ra sôi nổi với các nghi lễ trang trọng và các trò chơi dân gian đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc.

3.4. Tham gia các hoạt động vào các ngày lễ Phật giáo

Vào các ngày lễ lớn của Phật giáo như Lễ Phật Đản (15/04 Âm lịch) hay Lễ Vu Lan Báo Hiếu (15/07 Âm lịch), chùa Linh Ứng lại trở nên đặc biệt trang nghiêm và linh thiêng. Người dân và Phật tử khắp nơi đổ về chùa để tham gia các khóa lễ, nghe giảng kinh, cầu nguyện cho quốc thái dân an, gia đình bình an, tạo nên một không khí tu tập đầy ý nghĩa.

4. Những lưu ý khi tham quan chùa Linh Ứng Hà Nội

Để chuyến tham quan được trọn vẹn và thể hiện sự tôn trọng đối với không gian tín ngưỡng, bạn cần lưu ý một số điều sau:

• Trang phục: Lựa chọn trang phục lịch sự, kín đáo, gọn gàng, tránh mặc quần áo quá ngắn, hở hang khi vào khu vực Tam Bảo.
• Giao tiếp: Đi nhẹ, nói khẽ, giữ trật tự, tránh nói chuyện to, cười đùa ồn ào trong khuôn viên chùa, đặc biệt là trong khu vực điện thờ.
• Hành xử: Không tự ý chạm vào các pho tượng, đồ thờ cúng hay các hiện vật trong chùa.
• Vệ sinh: Giữ gìn vệ sinh chung, vứt rác đúng nơi quy định để bảo vệ cảnh quan thanh tịnh của chùa.
• Chụp ảnh: Có thể chụp ảnh lưu niệm ở khuôn viên bên ngoài. Khi chụp ảnh bên trong các điện thờ, nên hạn chế và tránh sử dụng đèn flash để không làm ảnh hưởng đến sự tôn nghiêm.
• Dâng lễ: Nếu dâng lễ, hãy chọn những lễ vật chay tịnh như hương, hoa, quả, bánh kẹo. Hạn chế đốt quá nhiều vàng mã.

Chùa Linh Ứng đã được công nhận là Di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia từ năm 1993 (Nguồn: Internet)

Kết lại hành trình khám phá chùa Linh Ứng Hà Nội giữa lòng phố Khâm Thiên sầm uất, bạn không chỉ cảm nhận được vẻ đẹp cổ kính và yên bình của một di tích Phật giáo mà còn thấu hiểu sâu sắc hơn về giá trị văn hóa, lịch sử của Hà Nội ngàn năm văn hiến. Dù khiêm nhường nép mình giữa phố thị náo nhiệt, ngôi chùa vẫn giữ được nét thanh tịnh, là điểm tựa tinh thần cho biết bao thế hệ người dân Thủ đô. Nếu bạn đang tìm kiếm một hành trình nhẹ nhàng để lắng lòng, khởi hành đến Hà Nội và ghé thăm chùa Linh Ứng là một lựa chọn đáng giá.