Khám phá Thành cổ Vinh Nghệ An: Chứng nhân lịch sử nghìn năm

Vùng đất Vinh, Nghệ An gắn liền với nhiều câu chuyện lịch sử trong hàng trăm năm của dân tộc. Du khách đến đây chắc chắn không thể bỏ qua Thành cổ Vinh - “nhân chứng lịch sử” gắn liền với thời kỳ hào hùng của triều Nguyễn. Giữa lòng thành phố tấp nập, du khách có thể ngắm nhìn kiến trúc cổ kính, cũng như lắng đọng cùng những câu chuyện lịch sử đặc sắc tại địa danh này.

1. Vị trí trung tâm gắn liền với dòng chảy lịch sử Nghệ An

Di tích Thành cổ Vinh, tên gọi cũ là thành Nghệ An, hiện đang tọa lạc tại phía Tây Nam Cửa Lò, tại đường Đào Tấn, phường Cửa Nam, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An.

Thành nằm ngay tại trung tâm thành phố Vinh, tạo điều kiện thuận lợi cho du khách khi có thể di chuyển bằng taxi, xe buýt. Bạn cũng có thể dễ dàng thuê xe máy, xe đạp để đến với Thành cổ Vinh, trải nghiệm không gian lịch sử đầy cổ kính và bình dị giữa lòng thành phố nhộn nhịp.

Bạn có thể di chuyển dễ dàng từ trung tâm thành phố đến Thành cổ Vinh. (Nguồn: Internet)

2. Hướng dẫn cách di chuyển đến Thành cổ Vinh

1 - Từ Hà Nội hoặc các tỉnh miền Bắc đến thành phố Vinh: Du khách dễ dàng di chuyển bằng nhiều phương tiện khác nhau như máy bay, tàu hoả, xe khách, xe dịch vụ, xe cá nhân, v.v. với chi phí phải chăng và thời gian di chuyển không quá lâu. Cụ thể:

2 - Từ Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh miền Nam đến thành phố Vinh: Cách di chuyển tiết kiệm thời gian và tối ưu chi phí nhất là máy bay. Du khách sẽ bay từ Sân bay Tân Sơn Nhất đến Cảng hàng không Vinh. Thời gian di chuyển khoảng 1 giờ 45 phút, chi phí từ 1.368.000 VND/chiều (tuỳ theo từng hãng bay, hạng ghế và ngày bay).

Hiện nay, hãng hàng không Vietnam Airlines đang khai thác nhiều chặng bay thẳng Hà Nội - Vinh và Thành phố Hồ Chí Minh - Vinh với dịch vụ an toàn, tận tâm cùng mức giá bình ổn. Quý khách hàng từ miền Bắc và miền Nam có thể tra cứu lịch bay và đặt vé trực tiếp ngay tại đây để có trải nghiệm bay chất lượng cùng nhiều ưu đãi hấp dẫn nhất.

Trải nghiệm dịch vụ bay từ Vietnam Airlines với chất lượng hàng đầu, phục vụ tận tâm với mỗi khách hàng. (Nguồn: Vietnam Airlines)

3 - Từ trung tâm thành phố đến Thành cổ Vinh: Du khách rất nhiều lựa chọn như taxi, xe buýt, thuê xe máy, xe đạp hoặc đi bộ, v.v. tuỳ theo khoảng cách giữa nơi lưu trú và Thành cổ.

• Thời gian di chuyển: Taxi, xe buýt, xe máy: 5 - 10 phút; Xe đạp, đi bộ: 20 - 30 phút.
• Chi phí: Taxi: 40.000 - 70.000 VND/lượt; Xe buýt: 7.000 - 10.000 VND/lượt; Thuê xe máy, xe đạp: 80.000 - 120.000 VND/ngày

3. Những điểm đặc biệt của Thành cổ Vinh

Thành cổ Vinh không chỉ là một trong những công trình với kiến trúc độc đáo mà còn là minh chứng của nhiều cột mốc lịch sử của dân tộc, gắn liền với giá trị lịch sử - văn hóa của tỉnh Nghệ An.

3.1. Là chứng nhân lịch sử, linh hồn của một thời đại

Từ khi nhà Nguyễn chính thức nắm quyền, Thành cổ Vinh đã khởi dựng bởi Vua Gia Long từ năm 1804, thừa kế tầm nhìn xuất chúng của Vua Quang Trung - Nguyễn Huệ, lựa chọn địa điểm “núi Quyết, sông Vĩnh có tầm thế của một đế đô, đáng để xây trấn sở của một tỉnh”. Về sau, đến thời vua Minh Mạng vào năm 1831 và vào thời vua Tự Đức, thành đã nhiều lần được gia cố với nguyên liệu chắc chắn hơn và mở rộng quy mô.

Thành cổ Vinh được xây dựng với vị trí vô cùng đắc địa theo nghệ thuật phong thủy phương Đông với phía Đông tựa lưng vào dãy núi Hồng Lĩnh gắn với truyền thuyết 100 chim phượng hoàng, phía Tây đối diện với dãy Thiên Nhẫn trùng điệp với ý nghĩa trường tồn, phía trước thành bọc bọc bởi dòng sông Vĩnh.

Đây cũng là địa hình thuận lợi cho quân sự, thể hiện tầm nhìn kiệt xuất của thế hệ cha ông khi dãy núi tạo thành thế phòng thủ tự nhiên. Trong khi đó, sông Vĩnh vừa là nguồn cấp nước sinh hoạt, vừa tạo nên hệ thống thủy chiến để kịp thời ngăn chặn nếu có thế lực thù địch, bảo vệ đất nước trước nhiều mối đe dọa trong thời đại.

Thành cổ Vinh gắn liền với một giai đoạn oai hùng trong lịch sử phong kiến của dân tộc ta (Nguồn: Internet)

3.2. Là di tích duy nhất ở thành phố Vinh mang đậm kiến trúc thành lũy thời Nguyễn

Thành cổ Vinh được xây dựng vô cùng kiên cố và vững chắc, tạo cảm giác uy nghiêm và cũng có giá trị như một pháo đài quân sự, chứa đựng tinh thần bảo vệ dân tộc của thời đại bấy giờ.

1 - Thành cổ hình lục giác với diện tích và quy mô ấn tượng

Thành cổ Vinh có diện tích khoảng 420.000m², chu vi 2.520m và thiết kế theo hình lục giác độc đáo với hai vòng thành bên trong và bên ngoài vô cùng kiên cố. Thành có tên dân gian là thành con rùa do khi đứng từ núi Dũng Quyết thì nhìn thành có hình dáng gần giống một trong rùa.

Tường thành cao đến 4,8m kết hợp với hệ thống hào sâu tạo nên cấu trúc vững chắc, góp phần quan trọng vào việc phòng thủ thời bấy giờ. Thành cổ Vinh có 3 cửa ra vào chính ở ba hướng Nam, Đông và Tây với những đặc điểm và công dụng riêng:

• Cửa Tiền: Cửa chính của thành, hướng về phía Nam, nhìn về phía kinh thành Huế. Đây là cửa thực hiện những hoạt động quan trọng như nhà vua ngự giá, nghênh đón các quan quân triều đình.
• Cửa Tả: Cửa hướng về phía Đông (bên phải). Di tích cửa thành tìm được có khắc dòng chữ “Tả môn”, tuy nhiên công trình này đã bị lấp đi phần móng khi rải nhựa đường vào năm 1990.
• Cửa Hữu: Cửa hướng về phía Tây (bên trái), cách hai cổng còn lại khoảng 0,5km và hiện tại đang được sử dụng như một phần làn đường để người dân tham gia giao thông.

Ban đầu, thành được xây dựng chủ yếu bằng đất, về sau được gia cố thêm với đá ong và đá sò, khiến số tiền xây dựng lên đến 3.688 quan tiền. Với mức kinh phí “khổng lồ”, đây Thành cổ Vinh là một trong những công trình lịch sử hùng vĩ gắn liền với một thời đại.

Di tích thành cổ Vinh với kiến trúc đầy vững chắc và kiên cố. (Nguồn: Internet)

2 - Vòm cổng thiết kế như một lô cốt

Các cửa tại Thành cổ Vinh có hình dạng như một mái vòm cố thủ vững chắc, giúp phân tán lực để tạo thế chắc chắn cho phần trên cổng như một lô cốt. Khi đi qua các cổng thành, du khách sẽ có cảm cảm giác như một ngôi nhà nhỏ mà rất bền vững, thể hiện sự uy nghiêm của một quốc gia đầy tiềm lực thời bấy giờ.

Cận cảnh vòm cổng vững chãi ở các cửa Thành cổ Vinh. (Nguồn: Internet)

3 - Hệ thống hào sâu rộng liên kết với sông Vĩnh

Hệ thống hào Thành cổ Vinh có chiều rộng 28m, sâu 3,4m, bao quanh tường thành và xây bằng đá chắc chắn. Hào được kết nối thẳng với con sông Vĩnh thông qua con ngòi nhỏ, phần đất đào lên được tận dụng đắp lũy.

Hệ thống hào không chỉ được thiết kế để cản trở quân địch tiếp cận tường thành mà còn được tận dụng để trồng sen, các sản vật thu hoạch được từ sen sẽ được nộp lên triều đình hàng năm.

Hệ thống hào bao quanh Thành cổ Vinh giúp gia tăng khả năng phòng thủ cho thành. (Nguồn: Internet) 

4 - Quy hoạch bên trong thành mang đậm dấu ấn lịch sử

Công trình thành cổ được quy hoạch có đủ những đơn vị hành chính ở thời Nguyễn, được bố trí cụ thể như sau:

• Phía Đông: Hành cung và Dinh thống đốc
• Phía Nam: Bố chánh, Án sát, Lãnh binh, Đốc học
• Phía Bắc: Trại quân lính và Nhà ngục
• Phía Tây: Nhà giám binh và Quân đoàn Pháp được bố trí thêm vào thời gian sau đó

Thành cổ Vinh có cấu trúc đầy kiên cố, đồng thời trang bị hệ thống vũ trang dày đặc với 65 khẩu thần công tại vọng gác thành, hành cung, dinh thống đốc. Đây được xem như một công trình bảo vệ đất nước và dân tộc của nhà Nguyễn khi được xây dựng với cấu trúc trọng yếu quan tâm nhiều đến mục tiêu phòng thủ quân sự.

Thành cổ Vinh với cấu trúc gắn liền với sự nghiệp bảo vệ đất nước khỏi sự tấn công của các thế lực bên ngoài. (Nguồn: Internet)

3.3. Là biểu tượng lịch sử và niềm tự hào văn hóa của Nghệ An

Thành cổ Vinh được xây dựng bởi 1000 lính Thanh Hóa và 4000 lính Nghệ An vào thời nhà Nguyễn - một trong những triều đại lớn của dân tộc. Công trình đầy tự hào này của triều Nguyễn đã từng là trung tâm chính trị, quân sự và văn hóa của tỉnh Nghệ An.

Tại Thành cổ Vinh, nhiều sự kiện lịch sử của đất nước cũng từng diễn ra như cuộc gặp gỡ giữa Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng cán bộ, nhân dân Nghệ An tham gia tích cực vào phong trào Xô Viết Nghệ Tĩnh và các phong trào yêu nước.

Trải qua nhiều cuộc kháng chiến khốc liệt, thành đã bị phá hủy nhiều phần và hiện nay chỉ còn lại 3 cổng thành và một vài đoạn thành bằng đất. Đây là một công trình đã tồn tại và chứng kiến những cuộc chiến khốc liệt của dân tộc, hình ảnh của Thành cổ Vinh đồng thời là biểu tượng cho tinh thần nhân dân Nghệ An trong sự nghiệp bảo vệ đất nước.

Từ năm 1998, Thành cổ Vinh đã được Bộ Văn hóa - Thông tin công nhận là di tích quốc gia và triển khai dự án tu bổ vào năm 2004, thực hiện bởi Ủy ban Nhân dân thành phố Vinh.

Thành cổ Vinh gắn liền với lịch sử với văn hóa dân tộc là niềm tự hào của người dân Nghệ An. (Nguồn: Internet)

4. Bỏ túi những mẹo nhỏ cho chuyến tham quan Thành cổ

4.1. Nên đi vào mùa xuân/mùa thu, sáng sớm/chiều mát

Hiện nay, du khách có thể đến tham quan Thành cổ Vinh tại mọi thời điểm trong năm. Tuy nhiên, các tháng vào mùa xuân (từ tháng 03 - tháng 05) và mùa thu (từ tháng 09 - tháng 11) thường sẽ có thời tiết mát mẻ và dễ chịu hơn, giúp bạn tận hưởng trọn vẹn phong cảnh mà vẫn giữ gìn được sức khỏe.

Thành cổ Vinh mở cửa tự do cho khách tham quan trong khung giờ 07:00 đến 22:00 hàng ngày. Bạn có thể ưu tiên trải nghiệm thành cổ vào buổi sáng sớm hoặc chiều muộn để tránh thời tiết nóng, nắng gắt ảnh hưởng đến chuyến đi. Nếu yêu thích chụp ảnh, thời gian sáng sớm vào các ngày trong tuần sẽ là sự lựa chọn hàng đầu khi điều kiện ánh sáng đẹp và khách tham quan vẫn chưa quá đông đúc.

Bạn nên tham quan thành cổ Vinh vào những mùa có thời điểm mát mẻ, đi vào buổi sáng sớm hoặc chiều. (Nguồn: Internet)

4.2. Chuẩn bị trang phục gọn gàng, lịch sự, phụ kiện đầy đủ

Thành cổ Vinh là một di tích lịch sử chứa đứng nhiều giá trị dân tộc, do đó du khách khi đến tham quan nên lựa chọn trang phục trang nghiêm, kín đáo và lịch sự để tôn trọng không gian di tích.

Lựa chọn thời điểm du lịch phù hợp sẽ giúp bạn tránh được nắng nóng, tuy nhiên bạn cũng cần chuẩn bị trước những trang phục giúp che nắng tốt như áo khoác, mũ, ô dù khi du lịch tại thành phố Vinh.

Ngoài ra, chuẩn bị một đôi giày êm ái cũng rất quan trọng do bạn có thể phải di chuyển nhiều trong chuyến tham quan. Du khách cũng đừng quên mang theo nước uống và một ít thức ăn nhẹ để kịp thời bổ sung cho cơ thể khi cần.

Du khách đến thăm Thành cổ Vinh nên lựa chọn trang phục phù hợp với không khí trang nghiêm tại đây. (Nguồn: Internet)

4.3. Nên tìm hiểu trước 1 số thông tin về lịch sử hoặc thuê hướng dẫn viên

Để tìm hiểu trọn vẹn hơn về địa danh sắp đến, bạn có thể tra cứu trước những thông tin giới thiệu Thành cổ Vinh về lịch sử, đặc điểm và giá trị di tích. Bạn cũng có thể thuê hướng dẫn viên tại điểm tham quan để được nghe thêm những câu chuyện bổ ích về quá trình xây dựng cũng như những ý nghĩa ẩn sâu trong kiến trúc của công trình lịch sử này.

4.4. Đừng chỉ nhìn mà hãy cảm nhận

Du khách đến với nơi đây có thể dễ dàng bị choáng ngợp trước không gian trang nghiêm vượt qua thời gian hàng trăm năm. Tuy nhiên, bí kíp giúp bạn có thể trải nghiệm hết giá trị của di tích chính là chạm tay vào những bức tường cổ kính (nếu được phép) để cảm nhận dấu ấn thời gian.

Ngoài ra, lặng yên để lắng nghe được sự khác biệt giữa không gian yên tĩnh bên trong thành và sự tấp nập, nhịp sống sinh hoạt của người dân địa phương bên ngoài cũng là cách để bạn hòa mình vào nhịp đập cuộc sống nơi đây, cũng như lắng đọng hơn những điều mà thế hệ cha ông ta phải đánh đổi trong lịch sử để có được cuộc sống bình yên như hôm nay.

Cảm nhận bầu không khí bình yên tại Thành cổ Vinh cùng những cấu trúc cổ kính nơi đây. (Nguồn: Internet)

4.5. Tìm kiếm những “góc vàng” cho những bức ảnh “triệu like”

Thành cổ Vinh đầy cổ kính ghi dấu ấn thời gian. Tại đây, du khách chắc chắn sẽ tìm ra cho mình những góc chụp ảnh vô cùng ấn tượng như những tường thành phủ đầy rêu phong, cổng thành chính đầy oai nghiêm và cổ kính, cổng vòm với cấu trúc cong đón nắng đầy độc đáo, thảm cỏ xanh và vườn hoa quanh thành.

Du khách có thể chụp được những bức ảnh mang hơi thở đậm nét cổ xưa tại Thành cổ Vinh. (Nguồn: Internet)

4.6. Đừng bỏ qua khu vực phía sau các cổng phụ

Ngoài khu vực thành chính, du khách có thể dạo quanh ở những cổng phụ hay các đoạn tường thành đầy cổ kính để trải nghiệm trọn vẹn hơn tại Thành cổ Vinh. Biết đâu được bạn sẽ tìm ra được những dấu tích đầy thú vị về lịch sử và văn hóa, hoặc tìm được những góc yên tĩnh phù hợp để có những phút giây thư giãn trong mỗi chuyến đi.

Tham quan thêm những cổng phụ để cảm nhận trọn vẹn hơn toàn khu Thành cổ Vinh. (Nguồn: Internet)

4.7. Hỏi người dân địa phương để được thưởng thức những đặc sản “chuẩn vị Vinh”

Trong mỗi chuyến đi, du khách chắc chắn sẽ muốn thưởng thức những đặc sản địa phương “chuẩn vị”. Dù việc tìm kiếm trên mạng xã hội đã trở nên phổ biến, bạn cũng đừng ngần ngại mà hãy hỏi thăm những người dân địa phương để tìm ra những địa chỉ mà chỉ những “dân sành ăn” mới biết được.

Nếu vẫn chưa biết nên ăn ở đâu thì những quán ăn địa phương dưới đây chắc chắn sẽ không khiến bạn thất vọng:

• Quán lươn Hồng Sơn: Đặc sản súp lươn với nước dùng cay đậm đà, thịt lươn thơm béo, chỉ với 50.000 - 60.000 VND/phần. Địa chỉ: Số 154 đường Mai Hắc Đế, Hà Huy Tập, thành phố Vinh.
• Cơm hến Bà Lý: Cơm hến xúc bánh đa là món ăn mà du khách đến với miền Trung. Trải nghiệm cơm nóng, thịt hến dai ngọt, ăn cùng bánh đa với giá dùng 20.000 - 50.000 đồng/phần. Địa chỉ: 203 Phan Chu Trinh, phường Quang Trung, thành phố Vinh.

Bạn có thể trải nghiệm những đặc sản hấp dẫn nhất tại Vinh sau chuyến thăm thành cổ. (Nguồn: Internet)

4.8. Kết hợp tham quan các địa điểm khác để khám phá trọn vẹn thành phố Vinh

Nếu đã đến du lịch tại thành phố Vinh, bạn cũng có thể kết hợp tham quan nhiều địa điểm khác để chuyến đi thêm phần đặc sắc. Những điểm đến thú vị sau đây chắc chắn sẽ không khiến bạn thất vọng và cũng rất thuận tiện để di chuyển khi không cách Thành cổ Vinh quá xa:

• Bảo tàng Nghệ An: Cách Thành cổ Vinh chỉ khoảng 300m, là điểm đến lưu giữ nhiều hiện vật có giá trị, kể lại sống động câu chuyện lịch sử và đời sống của người dân nơi đây.
• Núi Dũng Quyết: Địa danh kết hợp không gian đền chùa cổ kính cùng nhiều địa điểm nghỉ dưỡng như khách sạn, khu vui chơi. Núi Dũng Quyết cách Thành cổ Vinh khoảng 7km, có tầm nhìn hướng ra sông Lam với phong cảnh thiên nhiên hữu tình.
• Đền thờ Vua Quang Trung: Công trình đền thờ đầy ý nghĩa tọa lạc trên núi Dũng Quyết ở đỉnh núi thứ 2, là nơi tôn vinh vị hoàng đế có công lớn trong sự nghiệp dựng nước của dân tộc.

Bảo tàng Nghệ An phù hợp với du khách yêu thích tìm hiểu về lịch sử, văn hóa. (Nguồn: Internet)

Khu du lịch tại Núi Dũng Quyết là địa điểm tham quan nghỉ dưỡng lý thú cho du khách. (Nguồn: Internet)

Mỗi chuyến đi sẽ càng trở nên ý nghĩa khi du khách có điều kiện tìm hiểu về những câu chuyện và văn hóa tại vùng đất mình đến. Thành cổ Vinh - một trong những di tích ghi dấu ấn lịch sử gắn liền với một triều đại - chính là nhân chứng lịch sử của dân tộc mà bạn chắc chắn không thể bỏ qua.

Hãng hàng không Vietnam Airlines với đa dạng đường bay đến thành phố Vinh từ nhiều thành phố như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng tạo điều kiện cho bạn trải nghiệm dịch vụ di chuyển chất lượng hàng đầu. Bạn có thể truy cập ngay tại vietnamairlines.com để đặt vé ngay cho điểm đến tiếp theo của bạn với nhiều ưu đãi hấp dẫn.