Đền Cô Chín Thanh Hóa: Chốn cầu duyên, cầu lộc linh thiêng

Đền Cô Chín Thanh Hóa (hay còn gọi là đền Chín Giếng) là điểm hành hương quen thuộc của người dân và du khách thập phương. Đền thờ Cô Chín trong tín ngưỡng Tứ Phủ, gắn liền với những lời khấn cầu về duyên lứa, tài lộc và sức khỏe. Điều khiến nơi đây được nhắc đến nhiều không nằm ở quy mô hay kiến trúc, mà ở niềm tin mạnh mẽ về sự linh ứng. Nếu có dịp đến với xứ Thanh, bạn nhất định không thể bỏ qua địa điểm này trong hành trình của mình!

1. Cô Chín là ai? Truyền thuyết và tín ngưỡng thờ Cô trong đạo Mẫu

Trong tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt, Cô Chín là một trong những vị Thánh Cô được tôn kính nhất. Cô là con gái thứ chín của Ngọc Hoàng - Cửu Thiên Huyền Nữ, giáng trần trong hình hài của một người thiếu nữ bán nước bên cổng làng Ba Đợi.

Cô Chín hiện thân trong hình dáng một thiếu nữ đoan trang, thanh tú, nổi tiếng với tài bói toán, chữa bệnh, cứu khổ độ dân. Với đôi mắt tinh tường và trực giác nhạy bén, cô có thể nhìn thấu những điều mà người thường khó lòng nhận ra. Chỉ cần quan sát thần sắc và nét mặt, cô đã có thể luận giải rõ ràng tính cách và vận mệnh của mỗi người.

Tại mỗi nơi thờ phụng cô, người ta lại kính nể gọi cô bằng cái tên khác nhau như Cô Chín Suối Rồng tại Hải Phòng, Cô Chín Thượng Thiên tại Bắc Giang, v.v. Trong đó, đền Cô Chín Giếng ở Bỉm Sơn, Thanh Hóa là nơi thờ phụng chính và được xem là linh thiêng bậc nhất. Tương truyền, khi rong chơi qua vùng đất ấy, thấy cảnh núi sông hữu tình, Cô đã cho dựng nhà, lấy gỗ sung làm nhà, lấy cội si mà mắc võng. Thấy linh ứng nên dân làng bèn lập đền, ngày đêm khói hương.

Cô Chín là một thánh cô có nhiều quyền phép (Nguồn: Internet).

2. Đền Cô Chín Thanh Hóa ở đâu? Sự tích về đền Cô Chín

Đền Cô Chín Thanh Hóa nằm trên đường Trần Hưng Đạo, thuộc phường Bắc Sơn, thị xã Bỉm Sơn. Đền cách trung tâm thành phố Thanh Hóa chỉ 40km, nằm ngay trục quốc lộ nên rất dễ di chuyển. Du khách có thể di chuyển bằng ô tô hoặc xe máy đều thuận tiện.

Người dân nô nức đến đền Cô Chín hành hương mỗi độ Xuân về (Nguồn: Internet).

3. Hướng dẫn cách di chuyển đến Đền Cô Chín Thanh Hóa

1 - Từ Hà Nội hoặc các tỉnh miền Bắc: Với du khách khởi hành từ Hà Nội hoặc các tỉnh miền Bắc, bạn có thể lựa chọn đi xe máy hoặc ô tô để chủ động về thời gian. Trường hợp không quen lái xe đường dài, bạn có thể bắt xe khách chạy tuyến Hà Nội - Bỉm Sơn. Cụ thể như sau:

Ngày nay, giao thông thuận lợi bạn có thể di chuyển dễ dàng đến Thanh Hóa (Nguồn: Internet).

2 - Từ Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh miền Nam: Du khách nên đi bằng máy bay, bay thẳng đến sân bay Thọ Xuân - Thanh Hóa và di chuyển đến đền Cô Chín. Giá vé máy bay đi Thanh Hoá tại Vietnam Airlines chỉ từ 1.519.000 VND/chiều, tuỳ theo điểm xuất phát

>>> Để tra cứu thông tin về lịch bay, giờ bay và giá vé, bạn vui lòng truy cập tại đây!

Vietnam Airlines đồng hành cùng bạn trên mọi hành trình (Nguồn: Internet).

4. Kiến trúc đền Cô Chín: Hội tụ tinh hoa và nét cổ kính trang nghiêm

Theo ghi chép, đền Cô Chín Thanh Hóa được xây dựng từ cuối thế kỷ XVIII. Trải qua thời gian dài cùng biến động lịch sử, đền từng nhiều lần xuống cấp nghiêm trọng. Đến năm 1939, nhờ sự chung tay góp sức của người dân địa phương và chính quyền, đền được trùng tu, khoác lên mình diện mạo mới khang trang hơn, nhưng vẫn giữ trọn vẻ trang nghiêm và linh khí vốn có.

Đền Cô Chín Giếng không phải là một công trình đồ sộ, nhưng lại cuốn hút bởi cách bài trì hài hòa. Cây xanh rợp bóng khắp khuôn viên, tạo nên không khí mát lành và thanh tịnh. Kiến trúc đền mang dáng dấp của những ngôi đền cổ truyền, với mái ngói đỏ tươi, cột kèo vững chãi, hoa văn chạm trổ công phụ thể hiện đậm nét tín ngưỡng thờ Mẫu.

Phía trước Đền là dòng suối Sòng có những mô đá nổi lên như những hòn non bộ. Đặc biệt, thiên nhiên đã kiến tạo 9 miệng giếng trên dòng suối Sòng. Nước ở đây trong veo, dâng lên từ lòng đất và chưa từng cạn. Đàn cá vàng bơi lội tung tăng tạo nên khung cảnh vừa kỳ ảo vừa an yên, được người dân tin là nơi Cô giáng hiện độ nhân.

Dòng suối trong vắt nằm ngay trước lối vào đền (Nguồn: Internet).

Bước qua ngưỡng cửa này sẽ dẫn bạn vào đền Cô Chín (Nguồn: Internet).

Lối vào đền là cổng Tam quan với hai cột đồng trụ sừng sững, đỉnh cột chạm hình phượng chầu trời, như mời gọi bước vào không gian linh thiêng. Qua cổng là cung ngoài gồm 7 gian, trang hoàng lộng lẫy với cửa võng gỗ sơn son thiếp vàng.

• Chính giữa là ban thờ Cô Chín.
• Bên phải là cung Chầu Cửu.
• Bên trái là ban thờ Ngũ vị Tôn Ông.

Tiến sâu vào bên trong là cung chính 3 gian, nơi thờ Tam Tòa Thánh Mẫu, được bài trí theo đúng nghi lễ Tứ Phủ với hoành phi, câu đối, hương án uy nghi.

Đây là cung thờ Cô Chín (Nguồn: Internet)

Ban thờ trang nghiêm với hoành phi câu đối chạm trổ vàng son tinh xảo (Nguồn: Internet)

Cung thờ Công đồng hoành tráng với câu đối được sơn son thiếp vàng. (Nguồn: Internet)

Không gian nội điện được bài trí uy nghi với hệ thống hoành phi, câu đối được đặt tại các vị trí trang trọng trên gian thờ. Nổi bật trong số đó là những dòng chữ ca ngợi công đức của Thánh Cô Chín, như: “Thánh đức cao minh lưu quốc sử - Thần công quảng đại hộ dân sinh”, tạm dịch: “Đức của Thánh sáng soi ghi sử nước - Công của Thần rộng lớn cứu sinh dân”.

5. Một số điều cần lưu ý khi đi đền Cô Chín Thanh Hóa

5.1. Thời điểm đi

Những người có kinh nghiệm đi lễ thường chọn thời điểm sáng sớm để tới đền. Bởi đây là thời điểm có nhiều phúc khí nhất, đặc biệt thời tiết mát mẻ, thuận tiên cho quá trình hành hương.

Nếu muốn hòa mình vào không khí lễ hội truyền thống, bạn có thể chọn đi vào 2 dịp trong năm:

• Ngày 26 tháng 2 âm lịch: Khai hội truyền thống với các hoạt động như văn chầu, hầu đồng, rước lễ, thu hút đông đảo khách thập phương.
• Ngày 9 tháng 9 âm lịch: Hội chính, là thời khắc linh thiêng nhất trong năm, theo quan niệm tín ngưỡng Tứ Phủ. Nghi lễ được tổ chức trang trọng, đầy đủ, thể hiện lòng thành sâu sắc từ người dân bốn phương.

Đền Cố Chín đón hàng ngàn du khách mỗi năm về chiêm bái (Nguồn: Internet)

5.2. Cách sắm lễ và khấn bái

1 - Chuẩn bị mâm lễ: Dù lễ mặn hay chay, điều quan trọng là lễ tươi, sạch và xuất phát từ tâm. Một số gợi ý về mâm lễ du khách có thể tham khảo:

• Lễ chay: Vàng mã (cành bạc, cành vàng), xôi chè, hoa tươi.
• Lễ mặn: Vàng mã (cành bạc, cành vàng), heo quay hoặc gà luộc, hoa tươi.
• Vật phẩm dâng riêng Cô Chín: Bánh kẹo, gương lược, nón, quạt, xấp vải đỏ, v.v. tượng trưng cho sự tôn kính và những điều Cô ưa dùng theo truyền thuyết.

Mâm lễ không cần cầu kỳ nhưng phải thật chân thành (Nguồn: Internet)

2 - Cách khấn bái: Việc khấn bái tại đền Cô Chín Thanh Hóa không cần cầu kỳ, chỉ cần thành tâm.

• Chắp tay, đọc rõ họ tên, năm sinh, địa chỉ, nếu khấn thay người khác, cần nêu rõ mối quan hệ và tên người đó.
• Trình bày nguyện ước: lễ đầu năm, cầu duyên, cầu sức khỏe, trả lễ, v.v.
• Trước khi rời đi, bày tỏ lòng biết ơn, có thể hứa sẽ trở lại tạ lễ nếu điều mong cầu thành sự thật.

Một vài lưu ý khi khấn bái:

• Chỉ nên khấn vừa đủ nghe, không nên đọc to gây mất sự trang nghiêm không gian chung
• Không đọc từ điện thoại hay giấy in. Nếu chưa thuộc bài khấn, bạn có thể khấn bằng lời lẽ chân thành từ tâm.

Người dân thành tâm dâng lễ, xếp hàng khấn bái trước ban thờ Cô Chín (Nguồn: Internet)

3 - Thứ tự hành lễ và di chuyển trong đền: Không nên đi thẳng vào cửa chính giữa vì theo quan niệm của người xưa, lối đi này là dành cho Thánh. Hãy đi từ cửa bên để thể hiện sự cung kính.

Thứ tự các ban thờ nên lễ:

• Ban Công Đồng (tổng thể các vị thần linh)
• Ban Hội đồng Thánh Hoàng
• Ban Hội đồng Thánh Cô
• Cung Cô Chín
• Cung Chầu Cửu
• Ban Ngũ vị Tôn Ông
• Tam Tòa Thánh Mẫu

Sau khi lễ xong, bạn có thể hạ lễ và xin lộc Cô mang về. Lưu ý, nên lấy vừa đủ, chia sẻ với người thân như một cách lan tỏa phước lành.

5.3. Tác phong, trang phục

Không gian đền Cô Chín là nơi linh thiêng, mọi hành vi, cử chỉ và trang phục đều nên toát lên sự thành kính và trang nghiêm. Một vài lưu ý bạn cần ghi nhớ:

• Trang phục: Gọn gàng, kín đáo, tránh mặc quần short, váy ngắn, áo sát nách. Nên chọn đồ có màu sắc nhã nhặn, lịch sự.
• Trang điểm: Phụ nữ không nên trang điểm quá đậm hay dùng nước hoa nồng, mùi hương gắt có thể làm ảnh hưởng đến không khí thanh tịnh.
• Tác phong: Di chuyển nhẹ nhàng, giữ im lặng nơi thờ tự. Không cười đùa, chụp ảnh, quay phim hoặc đứng quá lâu trước bàn thờ.
• Cử chỉ tôn kính: Không dẫm lên bậc cửa, không chỉ tay vào tượng thánh.
• Lễ nghi: Nếu có điều chưa rõ, hãy nhẹ nhàng hỏi người ghi công đức hoặc thủ nhang, họ luôn sẵn lòng hướng dẫn.

5.4. Một số hoạt động đặc biệt tại đền Cô Chín

Không chỉ là nơi linh thiêng để dâng lễ, đền Cô Chín còn là trung tâm sinh hoạt tín ngưỡng sôi động, nơi diễn ra nhiều nghi lễ và hoạt động văn hóa đặc sắc:

• Rước kiệu Thánh Mẫu (Ngày 26/02 âm lịch): Một nghi thức long trọng tái hiện truyền thuyết “Chị đến thăm em” giữa Thánh Mẫu Liễu Hạnh và Cô Chín. Kiệu được rước từ đền Sòng Sơn sang đền Chín Giếng, không khí lễ rộn ràng với tiếng trống, chiêng và trang phục truyền thống.
• Hội chính đền Cô Chín (ngày 09/09 âm lịch): Lễ hội lớn nhất trong năm tại đền, với trò chơi dân gian như kéo co, đua thuyền, cùng sự tham gia của đông đảo người dân và du khách.
• Hát chầu văn, biểu diễn nghệ thuật: Du khách có thể chiêm ngưỡng các tiết mục múa hầu đồng, hát văn ngay trong khuôn viên đền, là cơ hội để cảm nhận vẻ đẹp văn hóa đặc trưng của tín ngưỡng thờ Mẫu Việt Nam.

Các hoạt động văn hóa tâm linh tại đền Cô Chín (Nguồn: Internet)

6. Kết hợp tham quan các điểm tâm linh gần đền Cô Chín

Sau khi dâng lễ tại đền Cô Chín, bạn có thể kết hợp ghé thăm các điểm linh thiêng nổi tiếng khác xung quanh xứ Thanh để chuyến hành hương thêm trọn vẹn:

• Đền Sòng Sơn: Cách đền Cô Chín Giếng chỉ 2km, thờ Thánh Mẫu Liễu Hạnh - một trong “Tứ Bất Tử” của tín ngưỡng dân gian Việt, nổi tiếng linh thiêng, thu hút hàng ngàn tín đồ mỗi năm.
• Đền Dâu (Ninh Bình): Cách đền Cô Chín chỉ 7km, thờ Liễu Hạnh Công chúa, thánh Trần Hưng Đạo, các hoàng cô và hoàng cậu.
• Đền Cô Bơ: Cách đền Cô Chín khoảng 25km, là nơi thờ Cô Bơ Thoải Cung, một Thánh Cô nổi tiếng trong đạo Mẫu. Đền có tuổi đời hơn 500 năm, lưu giữ nhiều giá trị văn hóa - lịch sử đặc sắc.
• Đền Bà Triệu: Cách đền Cô Chín khoảng 25km, thờ nữ anh hùng Triệu Thị Trinh. Hội đền diễn ra từ 20 - 23 tháng 2 âm lịch, là dịp lý tưởng để khám phá lịch sử, văn hóa và tinh thần quật cường của phụ nữ Việt.
• Suối cá thần Cẩm Lương: Cách đền Cô Chín khoảng 80km, nổi tiếng với đàn cá lớn sống trong khe nước, được người dân tôn là cá thần. Người dân thường đến đây cầu bình an, giải hạn, rửa tay lấy lộc.

Đền Sòng Sơn (Nguồn: Internet)

Đền Dâu (Nguồn: Internet)

Đền Cô Bơ (Nguồn: Internet)

Đền Bà Triệu (Nguồn: Internet)

Suối cá thần Cẩm Lương (Nguồn: Internet).

Đền Cô Chín Thanh Hóa không chỉ là công trình kiến trúc tâm linh đặc sắc mà còn là nơi lưu giữ những giá trị văn hóa, tín ngưỡng đặc trưng của người Việt. Khi đến đền Cô Chín, du khách được hòa mình vào không gian tâm linh huyền diệu và khám phá vẻ đẹp thiên nhiên kỳ vĩ của vùng đất Thanh Hóa.

Nếu bạn đang lên kế hoạch cho hành trình chiêm bái đền Cô Chín, hãy chuẩn bị kỹ lưỡng để chuyến đi trở nên trọn vẹn và ý nghĩa. Việc lựa chọn phương tiện di chuyển thuận tiện như máy bay của Vietnam Airlines sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian và có thêm nhiều trải nghiệm quý giá tại đây. Quý khách có thể tham khảo thông tin về lịch trình các chuyến bay đến Thanh Hóa cùng nhiều ưu đãi hấp dẫn trên website chính thức của hãng.