Khám phá Chùa Bà Tây Ninh: Hành trình về miền đất thiêng

Chùa Bà Tây Ninh là một trong những ngôi chùa nổi tiếng của Việt Nam, tọa lạc trên đỉnh núi Bà Đen. Đây không chỉ là điểm du lịch tâm linh hấp dẫn mà còn là một trong những công trình chứa đựng giá trị văn hóa và lịch sử sâu sắc.

1. Đôi nét về Chùa Bà Tây Ninh 

1.1. Vị trí

Chùa bà Tây Ninh có tên gọi khác là Linh Sơn Tiên Thạch Tự, nằm trong khu vực Núi Bà Đen, thuộc địa phận xã Thạnh Tân, cách trung tâm thành phố Tây Ninh 11km. Với độ cao 986m so với mực nước biển đồng thời được bao quanh bởi những cánh rừng xanh mát, chùa Bà đã trở thành điểm du lịch tâm linh yêu thích của những ai muốn tìm kiếm một không gian yên bình, thanh tịnh.

Từ trên đỉnh núi, du khách có thể thu trọn vào tầm mắt cảnh vật bao la của vùng đất Tây Ninh với các dãy núi trùng điệp, cánh đồng lúa bao la và những khu rừng nguyên sinh xanh mát.

Chùa Bà

Chùa Bà vừa là nơi thờ cúng, vừa mang đến không gian thanh tịnh, yên bình cho những ai đến chiêm bái (Nguồn: Internet)

1.2. Lịch sử hình thành

Chùa Bà Tây Ninh được xây dựng vào năm 1763 bởi Thiền sư Đạo Trung. Ban đầu, nơi đây chỉ là một ngôi thảo am nhỏ, được lập nhằm phục vụ nhu cầu sinh hoạt tín ngưỡng của người địa phương. Chùa đã trải qua nhiều lần tu sửa, đặc biệt vào năm 1930 và 1990 với sự nâng cấp thêm nhiều hạng mục công trình mới.

Tương truyền, chùa Bà là nơi thờ Linh Sơn Thánh Mẫu (Bà Đen) - vị thần gắn liền với huyền thoại về thiếu nữ Đen đã hy sinh trên núi này. Chính vì vậy, người dân nơi đây tin rằng chùa Bà rất linh thiêng.

1.3. Ý nghĩa văn hóa, tâm linh

Với bề dày lịch sử hơn 260 năm, chùa Bà đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của người dân Tây Ninh. Đây không chỉ là nơi thờ cúng mà còn là trung tâm văn hóa, điểm gặp gỡ của các Phật tử từ khắp nơi trong nước, đặc biệt vào các dịp lễ hội lớn như lễ Vía Bà, lễ Vu Lan, giúp duy trì và phát huy các giá trị văn hóa, tín ngưỡng truyền thống.

Chùa Bà Tây Ninh còn là nơi tổ chức nhiều hoạt động cộng đồng như từ thiện, nghi lễ cầu siêu, lễ cúng dường. Những hoạt động này vừa giúp thể hiện sự tôn kính, lòng biết ơn với tổ tiên, các vị thần linh, vừa là dịp thắt chặt tình đoàn kết trong cộng đồng.

Mỗi năm vào dịp lễ, nơi đây đón nhận hàng ngàn Phật tử

Mỗi năm vào dịp lễ, nơi đây đón nhận hàng ngàn Phật tử và du khách hành hương, cầu nguyện sự bình an, may mắn (Nguồn: Internet)

2. 6+ Hoạt động không nên bỏ lỡ khi đến Chùa Bà

2.1. Tham quan kiến trúc chùa độc đáo

Chùa Bà nổi tiếng với nhiều hạng mục công trình có phong cách kiến trúc độc đáo, mang đậm phong cách của khu vực Nam Bộ.

Cổng Tam Quan

Cổng Tam Quan được xây dựng vững chắc, chạm trổ tinh xảo, thể hiện sự trang nghiêm. Cổng Tam Quan vừa mang ý nghĩa bảo vệ, vừa là cửa ngõ tâm linh, mở ra không gian thiêng liêng bên trong.

Mài chùa

Phần mái được thiết kế cong vút, theo hình thức mái ngói lợp của chùa truyền thống Việt Nam, mang đến không gian thanh thoát, nhẹ nhàng. Trên mái được chạm trổ nhiều chi tiết như hình tượng rồng, phượng, các đao công nhằm thể hiện sự tôn kính với đức Phật và thần linh.

Chánh điện

Chánh điện là nơi thờ Linh Sơn Thánh Mẫu (Bà Đen) và các vị Phật, Bồ Tát. Chánh điện được bài trí trang nghiêm, với tượng Bà Đen có khuôn mặt sơn đen huyền bí, đội mũ phụng, khoác áo bào.

Hệ thống các cột, kèo tại khu vực làm tự gỗ tự nhiên, chạm khắc các hoa văn tinh xảo như hoa sen, rồng, phượng, mang đậm tính nghệ thuật và văn hóa Phật giáo. Những cột gỗ này không chỉ mang đến sự bền bỉ cho công trình mà còn có ý nghĩa tượng trưng cho sự vững vàng, bền bỉ của tinh thần. 

Khu vực Chánh Điện rộng rãi

Khu vực Chánh Điện rộng rãi, được trang hoàng uy nghiêm (Nguồn: Internet)

Khu thờ Bà Chúa Xứ

Bà Chúa Xứ là một vị thần được thờ cúng rất phổ biến ở miền Nam Việt Nam, đặc biệt là tại An Giang và Tây Ninh. Bà Chúa Xứ là thần linh bảo vệ muôn dân, mang đến sự bình an, thịnh vượng cho mọi người.

Bà Chúa Xứ tại chùa Bà được tạc qua một pho tượng lớn, bài trí trang nghiêm với các lễ vật xung quanh nhằm thể hiện lòng thành kính của người dân đồng thời giúp kết nối con người với những giá trị tâm linh sâu sắc.

Người dân, du khách thường đến chùa để xin lộc Bà Chúa Xứ

Người dân, du khách thường đến chùa để xin lộc Bà Chúa Xứ (Nguồn: Internet)

Sân chùa

Sân chùa Bà có diện tích rộng lớn, được thiết kế mở và bao quanh là các công trình kiến trúc của chùa với cách bài trí hài hòa, tạo cảm giác thanh tịnh. Xung quanh sân chùa được đặt nhiều đài sen, cây cối xanh tươi và hồ nước nhỏ, mang đến không gian yên tĩnh và thư thái. Đây là nơi tổ chức các buổi lễ, nghi thức tôn thờ, hoạt động văn hóa và cũng là điểm dừng chân thư giãn cho du khách.

Khuôn viên chùa rộng rãi

Khuôn viên chùa rộng rãi, được bao bọc bởi cây cối xanh mát (Nguồn: Internet)

Khu vực tháp chuông

Tháp chuông được xây dựng với kết cấu hài hòa giữa nghệ thuật kiến trúc và yếu tố tâm linh. Chiếc chuông lớn được đúc bằng đồng, đặt ở chính giữa, khi vang lên tạo ra không khí trang nghiêm, linh thiêng.

2.2. Chiêm bái tượng Phật Bà bằng đồng cao nhất châu Á

Chùa Bà Tây Ninh không chỉ thu hút du khách bởi vị trí đắc địa, kiến trúc độc đáo mà còn bởi tượng Phật Bà Tây Bổ Đà Sơn - biểu tượng của lòng từ bi, sự che chở. Công trình này là minh chứng cho sự kết hợp tinh tế giữa nghệ thuật điêu khắc và kiến trúc hiện đại, được Tổ chức Kỷ lục châu Á công nhận là "Tượng Phật Bà bằng đồng cao nhất châu Á tọa lạc trên đỉnh núi".

Tượng Phật Bà có chiều cao 72 mét, được đúc từ 170 tấn đồng đỏ, được thiết kế theo phong cách thời Lê với các hoa văn tinh xảo, thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa yếu tố tâm linh và nghệ thuật truyền thống Việt Nam. Tượng đứng trên đài sen bằng đồng, tượng trưng cho sự bình an và thuần khiết.

Tượng Phật Bà

Tượng Phật Bà uy nghiêm luôn chở che cho muôn dân (Nguồn: Internet)

2.3. Cầu an và xin lộc tại khu vực chánh điện

Cầu an và xin lộc là một nghi lễ quan trọng tại chùa Bà Tây Ninh, được đông đảo người dân và Phật tử thập phương tiến hành nhằm mong cầu sự bình an cho bản thân, gia đình. Bạn sẽ cần chuẩn bị lễ vật gồm hoa quả tươi, đèn cầy, nhang, nước sạch, bánh kẹo, v.v.

Khi vào chánh điện, bàn đặt lễ vật lên bàn thờ, cúi đầu thắp hương và cầu nguyện một cách trang trọng. Sau khi kết thúc quá trình cầu an, bạn có thể xin lộc bằng cách thoa tay hoặc trùm áo choàng của tượng Phật bà lên đầu, thỉnh hoa thờ trong Điện Bà về tắm, nhận trái cây - nhang đèn từ sư cô.

2.4. Hòa mình vào không khí nhộn nhịp của các lễ hội

Chùa Bà Tây Ninh là địa điểm tổ chức nhiều lễ hội với các ý nghĩa thiêng liêng khác nhau. Vào các thời điểm này, chùa thu hút hàng triệu lượt du khách, Phật tử thập phương về tham quan, chiêm bái nên không khí rất nhộn nhịp. Bạn có thể tham khảo một số lễ hội đặc sắc tại chùa để có lịch trình phù hợp:

Lễ hội

Thời gian

Ý nghĩa

Lễ vía Đức Phật Di Lặc

Mùng 1 Tết Nguyên Đán

Cầu mong năm mới bình an, hạnh phúc

Hội Xuân Núi Bà Đen

4 – 16 tháng Giêng Âm lịch

Mừng xuân mới, chiêm bái cầu may mắn

Lễ vía Quán Thế Âm Bồ Tát Đản Sinh

19 – 20 tháng 02 Âm lịch

Kỷ niệm ngày sinh Bồ Tát Quán Thế Âm

Lễ Phật Đản

16 – 17 tháng 04 Âm lịch

Kỷ niệm ngày Đức Phật Thích Ca Mâu Ni ra đời

Lễ vía Bà Linh Sơn Thánh Mẫu

4 – 6 tháng 05 Âm lịch

Tôn vinh Linh Sơn Thánh Mẫu, là lễ hội lớn nhất trong năm của chùa Bà, được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia từ năm 2019.

Lễ vía Quán Thế Âm Bồ Tát Thành Đạo

19 tháng 06 Âm lịch

Kỷ niệm ngày Bồ Tát đạt được giác ngộ

Lễ Vu Lan Báo Hiếu

11 – 15 tháng 07 Âm lịch

Tưởng nhớ công ơn sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ

Lễ hội Rằm Trung Thu

14 – 16 tháng 08 Âm lịch

Tôn vinh mùa trăng, đoàn viên gia đình.

Lễ vía Quán Thế Âm Bồ Tát Xuất Gia

19 tháng 09 Âm lịch

Kỷ niệm ngày Bồ Tát xuất gia tìm kiếm chân lý

Lễ vía Bà Linh Sơn Thánh Mẫu

Lễ vía Bà Linh Sơn Thánh Mẫu là lễ hội lớn nhất tại chùa Bà (Nguồn: Internet)

2.5. Săn mây trên đỉnh núi Bà Đen

Vào sáng sớm hoặc chiều muộn, khi mây chưa tan đi và ánh sáng mặt trời chưa làm mờ đi vẻ đẹp của cảnh vật là thời điểm lý tưởng để bạn săn mây. Từ trên đỉnh, bạn sẽ thu trọn vào tầm mắt vẻ đẹp hùng vĩ, nên thơ của vùng đất Tây Ninh với các ngọn núi hòa mình vào cảnh mây trời huyền ảo.

Bạn có thể lựa chọn đi cáp treo trong 15 phút hoặc leo núi để săn mây trên đỉnh núi bà Đen. Tuy nhiên, việc leo núi với nhiều con đường mòn có độ khó khác nhau sẽ tốn nhiều thời gian, đòi hỏi sức khỏe tốt.

2.6. Mạo hiểm chinh phục núi Bà Đen

Được mệnh danh là "Nóc nhà Đông Nam Bộ" với độ cao 986m so với mực nước biển, núi Bà Đen thu hút đông đảo bạn trẻ đến chinh phục những con đường mòn để thử thách bản thân đồng thời cảm nhận sự thanh tịnh của vẻ đẹp thiên nhiên nơi đây với những khu rừng nguyên sinh, đồi núi cheo leo. Bạn có thể lựa chọn một trong ba cung đường leo núi sau:

  • Cung đường leo núi truyền thống: Đây là cung đường quen thuộc với những ai yêu thích leo núi. Bạn sẽ băng qua 1.500 bậc thang đá với thời gian khoảng 2 - 3 giờ.
  • Cung đường mòn núi Bà: Đây là cung đường hẹp, băng xuyên qua các cánh rừng hoang sơ với những con dốc đá cheo leo. Bạn sẽ cần khoảng 3 - 4 giờ để chinh phục địa hình này.
  • Cung đường từ chùa Hang: Cung đường này khá thoải mái, mang đến những trải nghiệm tuyệt vời và cơ hội chiêm ngưỡng cảnh quan thiên nhiên đẹp tuyệt với những tảng đá khổng lồ và cánh rừng bao quanh trong suốt 2 - 3 giờ di chuyển.

Bên cạnh đó, du khách khi ghé thăm Núi Bà Đen đừng quên dành thời gian thưởng thức các Đặc sản Tây Ninh như: Bánh tráng phơi sương, bò tơ, thằn lằn núi, v.v. để chuyến đi thêm phần trọn vẹn.

Núi Bà Đen

Núi Bà Đen đã trở thành điểm đến lý tưởng cho những trái tim yêu thích sự mạo hiểm (Nguồn: Internet)

3. 5+ Kinh nghiệm hữu ích khi tham quan chùa Bà Đen

3.1. Di chuyển đến chùa Bà Tây Ninh

3.1.1. Từ Thành phố Hồ Chí Minh

Từ Sài Gòn, du khách có thể đến chùa Bà Đen trong vòng 2,5 - 4 giờ thông qua những phương thức sau:

  • Phương tiện cá nhân: Từ trung tâm Thành phố Hồ Chí Minh, di chuyển theo Quốc lộ 22A hướng về Tây Ninh. Khi đến Ngã ba Trảng Bàng, rẽ phải vào Tỉnh lộ 782 và tiếp tục di chuyển khoảng 50km nữa sẽ đến được chân núi Bà Đen.
  • Xe buýt: Từ bến xe Củ Chi, bắt tuyến xe buýt số 703 đến bến xe Tây Ninh.​ Tại đây, tiếp tục đón tuyến xe buýt số 1 đến chân núi Bà Đen.
  • Xe khách: Các chuyến xe khách xuất phát từ bến xe An Sương hoặc bến xe Miền Tây sẽ di chuyển theo Quốc lộ 22A đến Tây Ninh với giá vé khoảng 100.000 - 280.000 VND/người.

3.1.2. Từ các tỉnh, thành khác

Du khách xuất phát từ Hà Nội và các tỉnh, thành khác có thể đặt Vé máy bay đi Thành phố Hồ Chí Minh. Sau khi hạ cánh tại Sân bay Tân Sơn Nhất, bạn sẽ thuê xe máy, ô tô hoặc đón xe khách, xe buýt đến Tây Ninh.

3.1.3. Di chuyển từ chân núi Bà Đen lên chùa Bà Đen

Sau khi đến Tây Ninh, bạn có thể lựa chọn một trong các cách sau để lên chùa Bà Đen:

  • Leo núi: Từ cổng chào, du khách theo đường Bời Lời lên đến chân núi, sau đó tiếp tục đi bộ hoặc cáp treo. Lưu ý, việc đi bộ với những cung đường mòn độ dốc khác nhau yêu cầu bạn có sức khỏe tốt.
  • Cáp Treo: Đây là phương tiện di chuyển nhanh chóng và thuận tiện với giá vé như sau
  • Người lớn: 250.000 VND/vé khứ hồi.
  • Trẻ em (cao từ 1m đến dưới 1.4m): 150.000 VND/vé khứ hồi.
  • Trẻ em dưới 1m: Miễn phí.

Hành trình di chuyển bằng cáp treo

Hành trình di chuyển bằng cáp treo giúp du khách chiêm ngưỡng nhiều khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp từ trên cao (Nguồn: Internet)

3.2. Lưu trú

​Dưới đây là một số khách sạn gần khu vực Núi Bà Đen có mức giá khoảng 300.000 - 1.500.000 VND/đêm được đánh giá cao về độ tiện nghi và chất lượng dịch vụ:

  • Meliá Vinpearl Tây Ninh: Số 90 đường Lê Duẩn, Phường 3, thành phố Tây Ninh.
  • Khách sạn Lavender: Đường Trương Tùng Quân, Phường 3, thành phố Tây Ninh.
  • Khách sạn Cù Lao 2: Đường tỉnh 781, ấp Phước Long 1, xã Phan, huyện Dương Minh Châu, thành phố Tây Ninh.
  • Khách sạn Sunrise: Số 81 đường Hoàng Lê Kha, Phường 3, thành phố Tây Ninh.
  • Khách sạn 986: C12C Khu đô thị Mai Anh đường Trường Chinh, Phường 3, thành phố Tây Ninh.
  • Khách sạn Nhất Quý: Số 353 Đại lộ 30/4, Khu phố 1, Phường 1, thành phố Tây Ninh.

3.3. Chuẩn bị và dâng lễ tại chùa Bà

Lễ vật là yếu tố quan trọng để thể hiện lòng thành lính. Vì vậy, khi đi lễ, bạn cần chuẩn bị đầy đủ lễ vật cơ bản gồm: hoa tươi, trái cây tươi, nhang, đèn cầy, bánh kẹo, tiền lẻ. Bạn cần chọn lễ vật tươi mới, sạch sẽ, không có mùi hôi hoặc dấu hiệu hư hỏng nhằm tránh thể hiện sự thiếu tôn trọng với Phật và các thần linh.

Khi dâng lễ, bạn cần đặt lễ vật một cách gọn gàng và trang nghiêm. Thông thường, hoa sẽ được đặt trước, tiếp đến là trái cây và các vật phẩm khác. Sau khi hoàn thành nghi thức dâng lễ và cầu nguyện, bạn có thể lùi về phía sau để nhường không gian cho những người khác.

Lưu ý rằng, cần giữ tâm sáng, sự thành kính, tránh những ý nghĩ tiêu cực đồng thời giữ trật tự trong khu vực thờ tự nhằm thể hiện lòng thành tâm.

Hoa quả dâng lên điện Bà

Hoa quả dâng lên điện Bà thường được chia lại cho du khách để lấy lộc (Nguồn: Internet)

3.4. Lưu ý khác

Chùa Bà Tây Ninh là điểm du lịch tâm linh nên du khách cần đảm bảo sự trang nghiêm trong trang phục cũng như lưu ý một số yếu tố khi hành lễ.

  • Trang phục lịch sự: Nên mặc kín đáo, đơn giản, tránh mặc quần đùi, áo hai dây, áo ba lỗ, v.v.
  • Thái độ trang nghiêm: Không nói lớn, cười đùa, chạy nhảy tại nơi hành lễ và khuôn viên chùa.
  • Chuẩn bị đồ đi lễ chu đáo: Bạn có thể mua hoa quả, nhang, đèn cầy tại các quầy dưới chân núi được bài trí đầy đủ, đẹp mắt.

Chùa Bà Tây Ninh là một trong những địa điểm du lịch tâm linh đặc sắc, không chỉ chứa đựng giá trị lịch sử văn hóa mà còn là nơi lý tưởng để du khách thư giãn tâm hồn. Nếu có dịp, bạn hãy ghé thăm chùa Bà, chiêm ngưỡng vẻ đẹp của thiên nhiên và cảm nhận sự thanh tịnh, linh thiêng mà nơi đây mang đến.