Lăng Khải Định: Sự kết hợp độc đáo giữa kiến trúc phương Đông và phương Tây

Lăng Khải Định là một trong những công trình kiến trúc đặc sắc và độc đáo của triều Nguyễn, đồng thời là biểu tượng của sự giao thoa văn hóa Đông – Tây trong lịch sử Việt Nam. Hãy cùng Vietnam Airlines tham quan lăng Khải Định để khám phá vẻ đẹp huyền bí và sự tinh tế trong từng chi tiết kiến trúc, đồng thời hiểu thêm về cuộc đời của vị vua cuối cùng này.

Thông tin cơ bản về Lăng Khải Định

1. Tổng quan về lăng vua Khải Định

Lăng Khải Định (Ứng Lăng) là nơi an nghỉ của vua Khải Định – vị vua thứ 12 của triều Nguyễn, triều đại phong kiến cuối cùng của Việt Nam. Đây là một trong những công trình lăng tẩm đặc sắc nhất ở cố đô Huế, nổi bật với sự kết hợp độc đáo giữa kiến trúc Á – Âu, cổ điển – hiện đại, thể hiện qua từng đường nét trang trí và vật liệu xây dựng.

Lăng tọa lạc trên sườn núi Châu Chữ, thuộc xã Thủy Bằng, thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên – Huế, cách trung tâm thành phố khoảng 10km. Vị trí xây dựng được lựa chọn kỹ lưỡng dựa theo các nguyên tắc phong thủy truyền thống. Phía trước có một quả đồi thấp làm tiền án, hai bên có núi Chóp Vung và Kim Sơn đóng vai trò là "Thanh Long bên trái" và "Bạch Hổ bên phải", tạo thế đất vững chãi và hài hòa âm dương.

Lăng Khải Định là công trình lăng tẩm đặc biệt nhất trong hệ thống lăng vua triều Nguyễn, nổi bật với sự kết hợp hài hòa giữa kiến trúc truyền thống Việt Nam và các yếu tố phương Tây như Gothic, Roman, và Baroque. Sự giao thoa này không chỉ thể hiện gu thẩm mỹ độc đáo của vua Khải Định, mà còn phản ánh ảnh hưởng mạnh mẽ của văn hóa Pháp trong giai đoạn đầu thế kỷ 20.

Lăng Khải Định là nơi thể hiện rõ tư duy thẩm mỹ, cá tính và quan điểm sống của vua Khải Định, vị vua có phần “Tây hóa” trong phong cách và cách nhìn nhận thời cuộc (Nguồn: Internet)

2. Lược sử về lăng Khải Định

Lăng Khải Định không chỉ là nơi an nghỉ của vua, mà còn là minh chứng cho một giai đoạn lịch sử đầy biến động. Dưới đây là những mốc thời gian quan trọng gắn liền với quá trình hình thành của lăng:

• 08/10/1885: Nguyễn Phúc Bửu Đảo (sau này là vua Khải Định) chào đời tại Huế.
• 1916: Lên ngôi vua triều Nguyễn sau khi vua Duy Tân bị phế truất, trị vì trong bối cảnh đất nước dưới ách đô hộ của Pháp.
• 1920: Khởi công xây dựng lăng trên sườn núi Châu Chữ, do chính vua chọn địa điểm và tham gia thiết kế.
• 06/11/1925: Vua Khải Định qua đời sau 9 năm trị vì, thọ 40 tuổi.
• 1931: Công trình lăng hoàn thành sau 11 năm xây dựng, do vua Bảo Đại – con trai của vua Khải Định tiếp tục chỉ đạo hoàn thiện.
• 1993: Lăng Khải Định trở thành một phần của Quần thể di tích Cố đô Huế, được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới.

Cấu trúc của lăng được xây dựng tầng tầng lớp lớp, uy nghiêm trên sườn núi (Nguồn: Internet)

3. Những nét nổi bật trong kiến trúc lăng Khải Định

3.1. Cổng Tam Quan

Cổng Tam Quan là điểm dừng chân đầu tiên khi bước vào khu lăng Khải Định, và cũng là nơi thể hiện rõ phong cách kiến trúc giao thoa giữa truyền thống và hiện đại. Được xây dựng bằng bê tông cốt thép nhưng mô phỏng hình dáng cổng tam quan truyền thống của Việt Nam giúp công trình vừa mang nét cổ kính, vừa thể hiện sự kiên cố và bền vững. Hai bên cổng là những trụ biểu cao lớn, được chạm khắc tỉ mỉ với các hoa văn rồng, phượng và mây uốn lượn – những biểu tượng thiêng liêng gắn liền với quyền uy hoàng đế.

Từ cổng nhìn vào là dãy bậc thang cao vút, dẫn lên các tầng kiến trúc phía trong, tạo nên cảm giác vừa uy nghi vừa gợi mở hành trình khám phá đầy trang trọng. Du khách khi tham quan khu vực này nên lưu ý mang giày thoải mái vì bậc thang khá dốc, đồng thời lựa chọn thời điểm sáng sớm hoặc chiều mát để tránh nắng và có ánh sáng đẹp cho việc chụp ảnh.

Cổng Tam Quan là phần mở đầu ấn tượng cho một hành trình khám phá nghệ thuật và lịch sử tại lăng Khải Định (Nguồn: Internet)

3.2. Nghi Môn và sân Bái Đính

Ngay sau cổng Tam Quan là Nghi Môn và Sân Bái Đính – khu vực rộng lớn dẫn vào lăng, nơi tổ chức các nghi lễ quan trọng thời xưa. Không gian này mang đậm tính biểu tượng với các tượng quan, tượng lính, voi, ngựa được xếp thành hai hàng đối xứng, thể hiện sự trang nghiêm và quyền lực của hoàng đế. Những bức tượng được chạm khắc bằng đá, mỗi khuôn mặt có nét riêng, sống động như thật.

Khu vực Nghi Môn và sân Bái Đính với các pho tượng được đúc tinh xảo (Nguồn: Internet)

3.3. Điện Thiên Định

Điện Thiên Định là trung tâm của toàn bộ lăng và cũng là nơi lưu giữ phần mộ thật của vua Khải Định. Công trình này được đánh giá là đỉnh cao của nghệ thuật trang trí nội thất trong hệ thống lăng tẩm triều Nguyễn.

Bên trong điện, toàn bộ tường, trần và các cột đều được trang trí bằng kỹ thuật khảm sành sứ, thủy tinh màu và mảnh sứ Trung Quốc vỡ, tạo nên những họa tiết phức tạp và lộng lẫy đến choáng ngợp. Vòm trần nổi bật với bức bích họa "Cửu Long ẩn vân" (chín con rồng ẩn mình trong mây) được vẽ bằng tay, tượng trưng cho quyền uy và sự linh thiêng của bậc quân vương.

Du khách nên giữ yên tĩnh và tuyệt đối không chạm vào hiện vật vì đây là khu vực thiêng liêng và giàu giá trị nghệ thuật (Nguồn: Internet)

3.4. Tẩm điện Khải Thành

Tẩm điện Khải Thành nằm trong lòng điện Thiên Định, là nơi đặt long vị và mộ phần thật của vua Khải Định. Đây là không gian mang tính tâm linh và tôn nghiêm bậc nhất trong toàn bộ lăng. Phía trước khu mộ là pho tượng đồng vua Khải Định được đúc nguyên khối tại Pháp, đặt ngồi trên ngai vàng, phía dưới là ngôi mộ nằm trong tầng hầm – cấu trúc chưa từng có trong các lăng vua trước đó.

Phía sau tượng vua là khu vực đặt mộ (Nguồn: Internet)

3.5. Tượng vua Khải Định

Tượng đồng vua Khải Định là một trong những điểm nhấn đáng chú ý nhất trong toàn bộ lăng. Tượng được đúc nguyên khối tại Pháp vào năm 1920, do các nghệ nhân châu Âu thực hiện dựa trên ảnh và khuôn mặt thật của vua. Pho tượng thể hiện vua Khải Định ngồi trên ngai vàng, mặc triều phục, với thần thái uy nghiêm, sống động.

Đây cũng là lần đầu tiên trong lịch sử triều Nguyễn có một bức tượng vua được đúc theo phong cách hiện đại phương Tây, thể hiện rõ ảnh hưởng của văn hóa Pháp đến tư duy nghệ thuật thời bấy giờ.

Tượng vua Khải Định được đặt uy nghi ngay trung tâm (Nguồn: Internet)

4. Kinh nghiệm hữu ích khi tham quan lăng Khải Định

4.1. Giờ mở cửa và giá vé

Lăng vua Khải Định mở cửa từ 07:00 đến 17:00 hằng ngày, kể cả ngày lễ và cuối tuần. Giá vé tham quan được áp dụng như sau:

• Người lớn: 150.000 VND/người
• Trẻ em (7 – 12 tuổi): 30.000 VND/người
• Trẻ em dưới 7 tuổi: Miễn phí

Để nâng cao trải nghiệm, du khách có thể thuê thiết bị thuyết minh tự động với nhiều ngôn ngữ hỗ trợ, giúp hiểu rõ hơn về lịch sử và kiến trúc độc đáo của lăng. Chi phí thuê là 50.000 VND/7 tiếng và du khách sẽ nghe bằng điện thoại di động của mình.

4.2. Cách di chuyển

Lăng Khải Định tọa lạc tại xã Thủy Bằng, thị xã Hương Thủy, cách trung tâm thành phố Huế khoảng 10km về phía Tây Nam. Du khách có thể lựa chọn nhiều phương tiện để di chuyển đến đây:

• Xe máy: Phù hợp với du khách thích tự do khám phá, thuê tại trung tâm thành phố Huế với giá khoảng 120.000 – 150.000 VND/ngày.
• Taxi/xe công nghệ: Di chuyển nhanh, thuận tiện, mất khoảng 20 - 25 phút.
• Xe đạp: Trải nghiệm thú vị nếu bạn muốn kết hợp ngắm cảnh và rèn luyện sức khỏe
• Tour du lịch: Các tour ghép trong ngày từ Huế thường bao gồm lăng Khải Định cùng với các điểm nổi tiếng khác như Hoàng thành Huế, Lăng Tự Đức, Lăng Minh Mạng, v.v. với giá khoảng 600.000 VND/khách.

Du khách có thể đặt tour để kết hợp tham quan lăng Khải Định cùng nhiều điểm thú vị khác (Nguồn: Internet)

4.3. Thời điểm lý tưởng

Huế có khí hậu nhiệt đới gió mùa, mùa hè nắng nóng và mùa mưa kéo dài. Du khách có thể cân nhắc những thời điểm sau để tham quan lăng:

• Từ tháng 01 đến tháng 04: Thời tiết mát mẻ, khô ráo, nhiều hoa nở, rất thích hợp để khám phá các hạng mục ngoài trời.
• Từ tháng 09 đến tháng 12: Trời dịu mát, ít nắng gắt, cảnh vật thơ mộng tùy nhiên có thể có mưa vào một số ngày.
• Thời điểm trong ngày: Nên đến vào buổi sáng (07:00 – 09:00) hoặc chiều muộn (15:00 – 17:00) để tránh nắng gắt và đông người.

5. 4+ Điểm tham quan gần lăng Khải Định

Sau khi kết thúc hành trình tham quan lăng Khải Định, bạn có thể kết hợp khám phá thêm một số điểm nổi bật lân cận để làm phong phú thêm trải nghiệm văn hóa và lịch sử của bạn:

• Lăng Tự Đức: Nằm cách Lăng Khải Định khoảng 7km, lăng Tự Đức nổi bật với khuôn viên rộng lớn, cảnh quan thanh bình. Kiến trúc lăng cổ điển, hài hòa với thiên nhiên.
• Lăng Minh Mạng: Cách Lăng Khải Định khoảng 10km, lăng Minh Mạng mang đậm phong cách kiến trúc truyền thống và trang nghiêm. Khu lăng có hệ thống ao hồ, vườn cây, tạo nên không gian thư thái và trang nghiêm
• Chùa Thiên Mụ: Cách Lăng Khải Định khoảng 9km, chùa Thiên Mụ là biểu tượng nổi tiếng của Huế với tháp Phước Duyên bảy tầng. Đây là điểm đến tâm linh thu hút nhiều du khách và phật tử, nằm bên bờ sông Hương thơ mộng với không gian yên tĩnh, kiến trúc cổ kính đặc trưng chùa Việt.
• Đồi Vọng Cảnh: Nằm cách lăng Khải Định chỉ 6km, đồi Vọng Cảnh là điểm ngắm toàn cảnh cố đô Huế và sông Hương lý tưởng. Không gian nơi đây rộng lớn, nhiều cây xanh, phù hợp để nghỉ ngơi, thư giãn và ngắm hoàng hôn lãng mạn.

Với kiến trúc độc đáo và những câu chuyện lịch sử đằng sau, lăng Khải Định thực sự là điểm đến không thể bỏ qua khi đến Huế. Hãy một lần đặt chân đến đây và chiêm nghiệm để giúp bạn có thêm hiểu biết sâu sắc về văn hóa và lịch sử của vùng đất cố đô. 

Bạn có thể truy cập website chính thức của Vietnam Airlines tại www.vietnamairlines.com hoặc sử dụng ứng dụng di động để tra cứu hành trình, đặt vé nhanh chóng và tận hưởng nhiều ưu đãi.