Lễ thượng cờ tại Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh - Trải nghiệm thiêng liêng giữa lòng Thủ đô

Lễ thượng cờ tại Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh là một nghi lễ trang nghiêm được tổ chức mỗi sáng tại Quảng trường Ba Đình - trái tim chính trị và văn hóa của Thủ đô Hà Nội. Không chỉ mang ý nghĩa quân sự, đây còn là biểu tượng thiêng liêng của lòng yêu nước, tinh thần độc lập và niềm tự hào dân tộc Việt Nam. Với nhiều du khách, khoảnh khắc này sẽ là trải nghiệm đáng nhớ giữa lòng Thủ đô.

Lễ thượng cờ tại Lăng Bác diễn ra lúc mấy giờ, ở đâu?

Lễ thượng cờ là một nghi lễ quốc gia trang trọng và thiêng liêng diễn ra hàng ngày tại Quảng trường Ba Đình, phía trước Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh ở Hà Nội. Nghi lễ này chính thức được thực hiện từ ngày 19 tháng 05 năm 2001 với tư cách là một nghi thức cấp quốc gia, do Đoàn 275 - Bộ Tư lệnh Bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh đảm trách.

Thời gian tổ chức lễ thượng cờ được điều chỉnh theo mùa:

• Mùa hè (từ ngày 01/4 đến 31/10): Diễn ra lúc 6:00 sáng.
• Mùa đông (từ ngày 01/11 đến 31/03 năm sau): Bắt đầu lúc 6:30 sáng.
• Lễ hạ cờ: tổ chức vào lúc 21:00 hằng ngày.

Địa điểm thực hiện nghi lễ là khu vực trung tâm Quảng trường Ba Đình, ngay phía trước Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Theo quy định hiện hành tại Pháp lệnh số 01/2024/UBTVQH15, Quảng trường Ba Đình là nơi duy nhất trên cả nước được tổ chức nghi lễ thượng cờ và hạ cờ quốc gia hằng ngày.

Nghi lễ được cử hành trang trọng vào mỗi sáng (Nguồn: Internet)

Lễ thượng cờ tại Quảng trường Ba Đình, trước Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh (Nguồn: Internet)

Mục đích và ý nghĩa của lễ thượng cờ

Dưới đây là những lý do khiến nghi lễ này xứng đáng trở thành một phần trong hành trình khám phá Thủ đô Hà Nội.

• Biểu tượng quốc gia gắn liền với hình ảnh Thủ đô: Lễ thượng cờ tại Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh là hình ảnh tiêu biểu của quốc gia, như một lời chào buổi sáng đầy tự hào gửi đến đất nước, như một biểu tượng trường tồn của tinh thần dân tộc tại một nơi lắng đọng lịch sử của đất nước.
• Giá trị giáo dục lòng yêu nước và tinh thần công dân: Việc duy trì nghi thức thượng cờ hằng ngày góp phần nuôi dưỡng niềm tự hào dân tộc, tinh thần tự tôn, cũng như ý thức trách nhiệm của mỗi người dân đối với đất nước và vị lãnh tụ kính yêu. Những giây phút nghiêm trang dưới lá cờ Tổ quốc giúp khơi gợi tình yêu quê hương một cách sâu sắc và tự nhiên.
• Trải nghiệm thiêng liêng khó quên đối với người Việt: Đối với nhiều người dân, đặc biệt là các thế hệ trẻ, được hát Quốc ca và chứng kiến lá cờ đỏ sao vàng tung bay tại Quảng trường Ba Đình là một trải nghiệm đầy xúc động. Trong khoảnh khắc ấy, mọi khoảng cách về địa lý, tuổi tác hay tầng lớp xã hội dường như đều tan biến, chỉ còn lại tình yêu và niềm tự hào về Tổ quốc.
• Ấn tượng đặc biệt với du khách quốc tế: Với du khách quốc tế, lễ thượng cờ là dịp có để tiếp cận văn hóa chính trị Việt Nam thông qua một nghi thức mang đậm bản sắc dân tộc. Không khí tĩnh lặng của buổi sáng Hà Nội, tiếng nhạc quân hành hùng tráng và hình ảnh đội tiêu binh nghiêm trang tạo nên một ấn tượng sâu sắc, khó phai trong lòng người xem.
• Nét đẹp kỷ luật và hình ảnh quân đội Việt Nam: Đội tiêu binh danh dự với bước đi đồng đều, trang nghiêm là một điểm nhấn không thể bỏ qua trong nghi lễ. Đây không chỉ là biểu hiện của kỷ luật quân đội, mà còn thể hiện sự trang trọng, tinh thần tổ chức và niềm tự hào về lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam.

Đội tiêu binh thực hiện nghi lễ (Nguồn: Internet)

Nghi lễ thu hút nhiều du khách đến tham dự (Nguồn: Internet)

Lễ thượng cờ luôn để lại những cảm xúc thiêng liêng trong lòng người tham dự (Nguồn: Internet)

Quy trình thực hiện lễ thượng cờ hàng ngày

Vào đúng thời khắc quy định, không khí tại Quảng trường Ba Đình trở nên trang nghiêm tuyệt đối. Đội tiêu binh danh dự sẽ xuất hiện từ phía sau Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, bắt đầu diễu bước ra phía cột cờ trung tâm.

Lực lượng thực hiện nghi lễ

Nghi lễ do cán bộ, chiến sĩ Đoàn 275 (Bộ Tư lệnh Bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh) thực hiện. Đội hình tiêu binh gồm 37 cán bộ, chiến sĩ. Trong đó:

• 3 người trong Tổ Quốc kỳ làm nhiệm vụ mang và thượng cờ.
• 34 quân nhân tượng trưng cho 34 chiến sĩ đầu tiên của Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân được thành lập năm 1944, đơn vị tiền thân của Quân đội Nhân dân Việt Nam.

Đội hình Khối Nghi lễ được tổ chức theo khối 3 hàng dọc, bao gồm Khối trưởng (01 sĩ quan), Tổ Quốc kỳ (03 sĩ quan), Tổ Quân kỳ (03 sĩ quan), và Khối Danh dự (27 hạ sĩ quan, binh sĩ).

Lực lượng thực hiện nghi lễ (Nguồn: Internet)

Trình tự thực hiện

Nghi thức được thực hiện theo trình tự chặt chẽ:

• Đúng thời gian quy định theo mùa, Đoàn thượng cờ bắt đầu diễu bước từ phía bên phải Lăng ra trước cột cờ, theo nhịp bài hát “Tiến bước dưới quân kỳ”.
• Tại chân cột cờ, lá quốc kỳ được một chiến sĩ tung lên theo tiếng nhạc bài “Tiến quân ca” của nhạc sĩ Văn Cao.
• Lá cờ đỏ sao vàng được kéo từ từ lên đỉnh cột cờ cao 29m, tung bay trên nền trời trong sự thành kính tuyệt đối của người xem.
• Sau khi kết thúc lễ thượng cờ, đội tiêu binh diễu hành một vòng qua trước cửa Lăng Bác rồi quay trở về vị trí ban đầu, hoàn tất nghi thức.

Dù chỉ kéo dài khoảng 5 - 10 phút, nhưng mỗi bước di chuyển, mỗi tiếng kèn vang đều gói trọn trong đó tinh thần dân tộc, niềm tự hào và sự tôn kính. Với du khách, đây không chỉ là một buổi lễ, mà còn là một trải nghiệm trang nghiêm và xúc động, khó có thể tìm thấy ở bất kỳ nơi nào khác.

Trình tự thượng cờ với những lễ nghi trang trọng (Nguồn: Internet)

Khoảnh khắc thượng cờ thiêng liêng (Nguồn: Internet)

Các nghi lễ thượng cờ khác tại Lăng Bác

Ngoài nghi lễ thượng cờ thường nhật vào mỗi buổi sáng, tại Quảng trường Ba Đình còn diễn ra một số hình thức nghi lễ đặc biệt khác tùy vào tính chất chính trị, thời điểm và điều kiện cụ thể.

Ngoài hình thức nghi lễ thường nhật, còn có các nghi thức đặc biệt sau:

Lễ thượng cờ vào các ngày lễ, Tết

So với nghi lễ hàng ngày, hình thức này có thêm đơn vị treo cờ ở khán đài A1 và A2 (hai bên Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh) thuộc Biên đội 275. Không khí buổi lễ trong những dịp trọng đại như Quốc khánh 02/09, Ngày Giải phóng miền Nam 30/04, Tết Nguyên đán thường long trọng và thu hút đông đảo người dân cùng du khách trong và ngoài nước tham dự.

Lễ thượng cờ rủ trong các ngày Quốc tang

Nghi lễ này được thực hiện tương tự nghi lễ hàng ngày, nhưng Quốc kỳ và băng tang được kéo lên 2/3 chiều cao cột cờ, đồng thời cờ không được bay tự do. Băng tang có kích thước 6m x 0,4m.

Một trường hợp điển hình gần đây là lễ treo cờ rủ tổ chức vào sáng 24/5/2025, trong thời gian Quốc tang nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương. Nghi lễ được thực hiện theo đúng nghi thức quy định, góp phần thể hiện sự trang nghiêm, chuẩn mực và tính biểu tượng sâu sắc của Quảng trường Ba Đình trong những sự kiện trọng đại của đất nước.

Lễ thượng cờ rút gọn

Nghi lễ này được áp dụng trong điều kiện thời tiết không thuận lợi (mưa lớn, bão, gió mạnh), khi các hoạt động chính trị hoặc văn hóa trùng với thời gian hạ cờ, hoặc trong các trường hợp khác theo quy định. Nghi lễ rút gọn chỉ bao gồm Khối trưởng (01 sĩ quan) và Tổ Quốc kỳ (03 sĩ quan).

Ngoài ra còn có buổi lễ Hạ cờ thường diễn ra vào lúc 21:00 tối hàng ngày, cũng với sự trang trọng và quy củ tương tự.

Lễ thượng cờ được tổ chức hàng ngày và trong những dịp trọng đại của đất nước (Nguồn: Internet)

5+ Lưu ý quan trọng khi tham dự lễ

Để có được trải nghiệm trọn vẹn và thể hiện sự tôn trọng đối với nghi lễ, du khách cần lưu ý một số điểm sau:

• Ăn mặc lịch sự: Nên chọn trang phục kín đáo, gọn gàng; tránh mặc quần đùi, áo ba lỗ, đồ phản cảm.
• Giữ trật tự: Không nói chuyện to, gây ồn ào hay chen lấn trong khu vực nghi lễ.
• Chụp ảnh có ý thức: Có thể ghi hình nhưng cần giữ khoảng cách, không dùng đèn flash hoặc làm gián đoạn nghi thức.
• Đến sớm: Nên có mặt trước lễ từ 15 - 30 phút để chọn vị trí quan sát thuận lợi.
• Nên đi theo nhóm: Nếu không quen khu vực, du khách nên đi cùng đoàn có hướng dẫn viên để thuận tiện hơn.

Lễ thượng cờ tại Lăng Bác là một nghi lễ quốc gia thiêng liêng nên du khách tham dự cần chuẩn bị trang phục lịch sự và giữ thái độ tôn trọng, trang nghiêm (Nguồn: Internet)

Gợi ý tham quan sau lễ thượng cờ

Sau khi dự lễ thượng cờ buổi sáng, du khách có thể kết hợp tham quan các địa điểm nổi bật xung quanh Quảng trường Ba Đình, đều nằm trong khoảng cách di chuyển thuận tiện:

• Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh: Đây là không gian trang nghiêm, nơi an nghỉ của Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc. Lăng mở cửa từ 7:30 sáng các ngày thứ Ba, thứ Tư, thứ Năm, thứ Bảy và Chủ nhật hàng tuần (thứ Hai và thứ Sáu không tổ chức lễ viếng). Du khách sẽ được xếp hàng vào viếng trong sự trật tự và tôn kính.
• Phủ Chủ tịch - Nhà sàn - Ao cá: Bên cạnh Lăng là các dãy nhà cấp bốn và nhà sàn đơn sơ, ao cá cùng vườn cây xanh mát. Đây chính là nơi Bác Hồ từng sống và làm việc trong nhiều năm cuối đời, giữa khung cảnh thanh bình và giản dị. Mỗi góc nhỏ nơi đây đều phản ánh sâu sắc lối sống mộc mạc, gần gũi của Người.
• Bảo tàng Hồ Chí Minh: Bảo tàng được xây dựng theo lối kiến trúc hiện đại, lấy cảm hứng từ hình ảnh bông sen trắng. Không gian trưng bày bên trong được sắp xếp khoa học, sinh động, giúp người xem dễ dàng theo dõi từng chặng đường cách mạng của Bác. Đây là điểm dừng lý tưởng để du khách hiểu sâu sắc hơn về tư tưởng và nhân cách Hồ Chí Minh.
• Hồ Hoàn Kiếm và phố cổ Hà Nội: Rời khu Lăng Bác, bạn có thể ghé thăm Hồ Hoàn Kiếm và dạo quanh phố cổ - chỉ cách đó khoảng 10 phút di chuyển. Vừa thưởng thức cà phê vỉa hè, vừa ngắm Tháp Rùa giữa hồ hay lang thang phố Hàng Ngang, Hàng Đào, bạn sẽ cảm nhận rõ nhịp sống tinh tế và cổ kính rất riêng của Hà Nội. Không gian buổi sáng nơi đây luôn mang vẻ yên bình, xen lẫn nét tấp nập vừa đủ để khiến bước chân lưu luyến.
• Hồ Tây: Hồ nước tự nhiên lớn nhất Thủ đô, nổi bật với không gian rộng mở, cảnh sắc thơ mộng và không khí trong lành. Du khách có thể tản bộ ven hồ, ghé thăm chùa Trấn Quốc hoặc thưởng thức ẩm thực đường phố trong khung cảnh yên bình buổi sáng, tối.

Lễ thượng cờ tại Quảng trường Ba Đình không chỉ là một nghi lễ trang nghiêm của quốc gia, mà còn là dấu ấn văn hóa sâu sắc trong lòng Thủ đô Hà Nội. Được hòa mình vào khoảnh khắc linh thiêng giữa không gian lịch sử, chứng kiến lá cờ Tổ quốc tung bay trong tiếng quân nhạc hùng tráng sẽ là một trải nghiệm khó quên đối với du khách. Nếu có dịp ghé thăm Hà Nội, hãy dành một buổi sớm để cảm nhận trọn vẹn giá trị tinh thần của nghi lễ đặc biệt này.