Vườn quốc gia Bến En Thanh Hóa: Tuyệt cảnh giữa đại ngàn

Giữa những ồn ào, vội vã của cuộc sống thường nhật, Vườn quốc gia Bến En như một “ốc đảo xanh” níu chân du khách bằng vẻ đẹp nguyên sơ, tĩnh lặng của núi rừng và hệ sinh thái đa dạng hiếm có. Không chỉ là điểm đến sinh thái quý giá với hàng trăm loài động thực vật quý hiếm, nơi đây còn là chốn chữa lành lý tưởng cho những ai đang tìm kiếm sự cân bằng, nhẹ nhàng và kết nối lại với thiên nhiên.

1. Giới thiệu về Vườn quốc gia Bến En

1.1. Vị trí đắc địa

Tọa lạc tại hai huyện Như Thanh và Như Xuân của tỉnh Thanh Hóa, Vườn quốc gia Bến En chỉ cách trung tâm thành phố Thanh Hóa khoảng 50km - tương đương chưa đầy 1 giờ lái xe. Nhờ vị trí thuận lợi, du khách có thể dễ dàng đến đây vào cuối tuần, rời xa phố thị để tìm về không gian nguyên sơ, tĩnh lặng của núi rừng.

Được thành lập từ năm 1992, với diện tích gần 15.000ha, Vườn quốc gia Bến En ẩn mình giữa núi rừng xanh thẳm, được ví như “Hạ Long trên cạn” với hệ sinh thái rừng, hồ phong phú và cảnh quan thiên nhiên ngoạn mục. Nơi đây có những dãy núi trập trùng soi bóng xuống mặt hồ mênh mông, tạo nên khung cảnh thơ mộng tựa tranh vẽ.

Vì nằm gần các trục đường chính nên di chuyển bằng xe khách tới Vườn quốc gia Bến En cũng khá thuận lợi cho khách du lịch. (Nguồn: Internet)

Toàn cảnh Vườn quốc gia Bến En Thanh Hóa. (Nguồn: Internet)

1.2. Hệ sinh thái và cảnh quan nổi bật

1 - Hồ Sông Mực: Trái tim xanh giữa rừng sâu

Hồ Sông Mực rộng hơn 4.000 ha, sâu hàng chục mét, được tạo bởi 4 con suối và sông Mực. Bốn mùa quanh năm mặt hồ luôn xanh biếc, trong vắt và tĩnh lặng. Đây là địa điểm lý tưởng để du khách du ngoạn bằng thuyền, thả trôi theo dòng nước và lắng nghe tiếng rừng ngân vang. Trên hồ có hơn 20 đảo lớn nhỏ nổi bật giữa làn nước biếc, với rừng cây xanh tốt, đây cũng là nơi trú ngụ của các loài chim, nhiều loài động - thực vật quý hiếm.

Dòng nước ở đây hoàn toàn trong sạch, sóng nhẹ nhàng. (Nguồn: Internet)

2 - Rừng nguyên sinh: Nơi ẩn chứa sự sống đa dạng

Với vị trí chuyển tiếp từ vùng núi Tây Bắc và Bắc Trường Sơn khu vực này có hệ động, thực vật phong phú, đặc trưng cho hệ sinh thái nhiệt đới và là trung tâm bảo tồn những loài gen quý của Việt Nam.

Bến En là ngôi nhà của gần 1.000 loài động vật và hơn 460 loài thực vật, trong đó có nhiều loài quý hiếm nằm trong Sách Đỏ như: Voọc má trắng - loài linh trưởng đặc hữu quý hiếm, lim xanh, trai lý, phượng hoàng đất - những “báu vật” của rừng già. Sự đa dạng sinh học tại đây không chỉ mang giá trị bảo tồn, mà còn là kho tàng quý báu cho nghiên cứu khoa học và giáo dục môi trường.

Vườn Quốc gia Bến En là ngôi nhà của hơn 1000 loài động vật. (Nguồn: Internet)

3 - Hang động kỳ bí: Những trang sử đá của thiên nhiên

Bên trong các hang động là hệ thống thạch nhũ với hình thù độc đáo, được thiên nhiên kiến tạo qua hàng triệu năm. Nhũ đá nhỏ giọt từ trần, uốn cong như dải lụa; những cột đá vươn lên từ lòng đất, khắc họa hình ảnh của vỏ sò, hoa sen hay thậm chí là những dáng người trầm mặc. Từng khối đá, từng đường uốn lượn gợi lên cảm giác như đang lần giở từng trang sử cổ xưa do chính đất trời viết nên.

Không gian tĩnh lặng trong hang hòa cùng tiếng nước chảy tí tách, ánh sáng đèn pin khẽ hắt lên nhũ đá óng ánh, tạo nên khung cảnh vừa kỳ ảo, vừa có chút huyền bí. Đây là nơi dành cho những ai đam mê khám phá, yêu thiên nhiên nguyên sơ và muốn chạm tay vào lịch sử địa chất hàng triệu năm trước.

Khám phá hang động kỳ bí trong vườn quốc Bến En. (Nguồn: Internet)

2. Đi rừng quốc gia Bến En mùa nào đẹp nhất?

Thời điểm lý tưởng để khám phá Bến En là từ tháng 03 đến tháng 05. Lúc này thời tiết khô ráo, nắng nhẹ, không khí trong lành, rất thích hợp cho trekking, chèo thuyền hay tản bộ xuyên rừng, phù hợp cho cả gia đình lẫn nhóm bạn trẻ.

Từ tháng 05 đến tháng 10, cảnh quan xanh mướt và nước hồ dâng cao tạo nên vẻ đẹp rực rỡ, nhưng nên tránh đi vào tháng 07, tháng 08 do dễ gặp mưa bão. Còn từ tháng 11 đến tháng 02, trời se lạnh và sương mù nhiều, có thể gây nồm ẩm và hạn chế tầm nhìn.

Cắm trại tại vườn quốc gia Bến En vào dịp thời tiết trong lành là một cách để trốn phố thị tìm về miền an yên. (Nguồn: Internet)

Du ngoạn trên hồ Sông Mực vào thời điểm mùa nước dâng. (Nguồn: Internet)

Camping trong không khí se lạnh tại Vườn Quốc gia Bến En. (Nguồn: Internet)

3. Cách di chuyển đến khu du lịch Bến En

Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách di chuyển từ Hà Nội đến khu du lịch Bến En (Thanh Hóa), tổng hợp những phương tiện dễ đi nhất, phù hợp với nhiều đối tượng du khách:

• Xe khách: Bạn có thể bắt xe từ bến Giáp Bát hoặc Nước Ngầm đến thành phố Thanh Hóa, thời gian di chuyển khoảng 4 - 5 tiếng, với chi phí từ 150.000 - 200.000 VND/lượt. Từ trung tâm thành phố Thanh Hóa, tiếp tục bắt xe buýt hoặc taxi đi Bến En, mất thêm khoảng 1 tiếng (~30.000 VND với xe buýt). Phương tiện này phù hợp với sinh viên, nhóm bạn hoặc những ai không muốn tự lái.
• Xe máy: Thích hợp với những bạn trẻ yêu thích khám phá và trải nghiệm cung đường dài. Lộ trình gợi ý là: Hà Nội → QL1A → TP. Thanh Hóa → QL45 → Bến En, tổng quãng đường khoảng 250km, thời gian đi khoảng 8 tiếng, chi phí xăng xe dao động 150.000 đến 200.000 VND. Đi xe máy giúp bạn chủ động và dừng nghỉ linh hoạt trên đường.
• Ô tô cá nhân: Là phương án lý tưởng cho gia đình hoặc nhóm bạn muốn chuyến đi thoải mái hơn. Lộ trình thuận tiện nhất là đi theo cao tốc Pháp Vân → Cầu Giẽ → Ninh Bình → Thành phố Thanh Hóa → QL45 → Bến En, tổng thời gian khoảng 6 - 7 tiếng, chi phí xăng khoảng 500.000 - 600.000 VND (tùy loại xe). Với sự chủ động về thời gian và không gian riêng tư, ô tô cá nhân là lựa chọn tối ưu cho những ai ưu tiên sự tiện nghi.

Với du khách từ Thành phố Hồ Chí Minh hoặc các tỉnh thành phía Nam, hiện nay Vietnam Airlines đã và đang khai thác nhiều chuyến bay thẳng đến sân bay Thọ Xuân (Thanh Hóa), giúp việc di chuyển trở nên nhanh chóng và thuận tiện hơn bao giờ hết.

Du lịch bằng máy bay giúp tiết kiệm thời gian di chuyển và tăng tính an toàn cho du khách. (Nguồn: Vietnam Airlines)

4. Các hoạt động nên trải nghiệm khi đến Bến En

Từ việc lênh đênh trên hồ Sông Mực, len lỏi giữa rừng già nguyên sinh cho đến việc khám phá hang động kỳ bí hay cắm trại qua đêm giữa núi rừng, mỗi hoạt động tại đây đều là một cách để bạn sống chậm lại, lắng nghe chính mình và cảm nhận trọn vẹn nhịp thở của thiên nhiên hoang sơ.

4.1. Thưởng ngoạn trên hồ Sông Mực

Tại hồ Sông Mực, du khách có thể trải nghiệm đi thuyền máy dạo quanh các đảo, chèo kayak trên mặt nước xanh ngọc hay cắm trại trên một hòn đảo, giữa thiên nhiên hoang sơ. Mỗi hoạt động đều mang lại cảm giác thư giãn, tĩnh lặng và kết nối sâu sắc với rừng núi.

Đặc biệt, bình minh và hoàng hôn là hai thời điểm lý tưởng để cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp thanh bình nơi đây.

Đi thuyền ngắm cảnh trên sông là trải nghiệm thú vị khi đến Bến En. (Nguồn: Internet)

Khách du lịch du ngoạn trên sông Mực trong dịp tháng 05 hè về. (Nguồn: Internet)

Các đảo nhỏ là điểm dừng chân cho du khách khi dạo chơi trên sông. (Nguồn: Internet)

4.2. Khám phá hệ sinh thái tại Bến En

Nếu bạn là người yêu thiên nhiên hoặc đơn giản chỉ đang tìm một nơi để "sống chậm" và cảm nhận hơi thở rừng già, hãy thử trải nghiệm đi bộ đường mòn xuyên rừng hay quan sát động vật hoang dã, v.v.

Cung đường đi bộ xuyên rừng. (Nguồn: Internet)

4.3. Tham quan hang Ngọc

Hang Ngọc là một tuyệt tác mà thiên nhiên chạm khắc trong tĩnh lặng hàng triệu năm với không gian mát lạnh và thạch nhũ lấp lánh như ngọc đúng như tên gọi. Mỗi khối thạch nhũ là một tạo hình độc đáo, có khối trông như rồng cuộn, có khối lại giống đóa sen đang nở. Ánh sáng chiếu vào tạo nên những tia lấp lánh huyền ảo, khiến không gian như một cung điện cổ tích.

Theo lời người dân địa phương, hang Ngọc còn gắn với truyền thuyết về nàng tiên bị lưu đày nơi trần thế, nước mắt nàng rơi xuống tạo thành những giọt thạch nhũ trong veo. Câu chuyện ấy khiến hành trình khám phá nơi đây trở nên thần bí, thi vị hơn bao giờ hết.

4.4. Tham quan Viện bảo tàng Bến En

Nằm ngay gần cổng chào của khu du lịch Bến En, viện bảo tàng được xây dựng rộng rãi, hiện đại với hệ thống cửa sổ thoáng mát bốn phía, bao quanh là những rặng đào hồng rực rỡ và tầm nhìn thẳng ra hồ Sông Mực thơ mộng. Bảo tàng trưng bày hàng trăm mẫu vật động, thực vật, từ tiêu bản của các loài chim quý, mẫu gỗ lim cổ thụ cho đến tranh ảnh mô phỏng hệ sinh thái trong rừng nguyên sinh. Ngoài ra còn có không gian trưng bày văn hóa dân tộc Thái, Mường với các hiện vật sinh hoạt, trang phục truyền thống, nhạc cụ dân gian v.v. giúp du khách hiểu thêm về đời sống người bản địa nơi đây.

Đặc biệt, nhiều khu vực được thiết kế tương tác sinh động, trẻ em có thể tự tay sắp xếp hệ sinh thái thu nhỏ, ghép tên loài vật hoặc nghe kể chuyện về rừng qua màn hình cảm ứng. Nếu bạn tham gia tour du lịch, hướng dẫn viên sẽ giới thiệu chi tiết về các hiện vật cùng những câu chuyện và sự kiện lịch sử gắn liền với chúng.

Lưu ý: Khách tham quan không được phép sử dụng máy ảnh hay sao chép tư liệu tại đây để đảm bảo tính bảo tồn cho hiện vật.

Viện bảo tàng Bến En là nơi lưu giữ một hệ sinh thái quý giá. (Nguồn: Internet)

4.5. Tìm hiểu văn hóa đặc sản tại các bản làng

Bến En là nơi lưu giữ những giá trị văn hóa đặc sắc của đồng bào Thái, Mường, những cư dân đã sinh sống lâu đời bên những cánh rừng, dòng suối.

• Thăm bản Thái, bản Mường lân cận: Một buổi dạo chơi trong bản là dịp để bạn lắng nghe những câu chuyện dân gian, quan sát nhịp sống chậm rãi và giàu bản sắc.
• Thưởng thức đặc sản địa phương: Uống một ngụm rượu cần nồng nàn trong chum đất, thưởng thức cơm lam dẻo thơm nướng trong ống tre.
• Tham gia lễ hội nếu đến đúng dịp: Vào mùa xuân hoặc các dịp tết truyền thống, một số bản làng tổ chức lễ hội cầu mưa, lễ hội cơm mới với những điệu múa sạp rộn ràng.

Món cá nướng sông Mực, quà tặng từ thiên nhiên sông nước. (Nguồn: Internet)

4.6. Cắm trại trong rừng

Một số khu vực ven hồ Sông Mực hoặc lưng chừng các con dốc trong rừng nguyên sinh là những vị trí cắm trại lý tưởng. Địa hình bằng phẳng, gần nguồn nước, có bóng cây che mát và khoảng không rộng rãi để dựng lều, nhóm lửa mà vẫn đảm bảo an toàn.

Bạn và bạn bè có thể quây quần nướng khoai, kể chuyện, đàn hát, hoặc đơn giản là ngồi im lặng nghe tiếng côn trùng, cảm nhận hương lá ẩm và tận hưởng khoảnh khắc bình yên hiếm có.

Khi đến đây cắm trại, bạn không cần mang theo quá nhiều hành lý cồng kềnh. Hiện nay, một số đơn vị du lịch địa phương đã cung cấp đầy đủ dịch vụ hỗ trợ cho hoạt động cắm trại như:

• Thuê lều trại, bạt trải, túi ngủ.
• Thuê củi, bếp nướng dã ngoại.
• Đặt sẵn các món ăn đặc sản vùng cao như gà nướng lá chuối, cơm lam, rau rừng, cá suối.

Cắm trại giữa khung cảnh non nước hữu tình. (Nguồn: Internet)

4.7. Thưởng thức ẩm thực “cây nhà lá vườn”

Hầu hết các món ăn tại đây đều được chế biến từ nguyên liệu bản địa: rau rừng tươi, cá suối, thịt gác bếp, gà thả đồi, nếp nương thơm dẻo, v.v. Tất cả đều giữ trọn hương vị tự nhiên, không quá cầu kỳ nhưng giàu bản sắc.

• Cơm lam: Gạo nếp được nấu trong ống nứa, mang theo mùi thơm đặc trưng của rừng, dẻo và ngọt nhẹ.
• Cá suối nướng than: Cá bắt ngay tại suối, tẩm ướp gia vị rồi nướng trên bếp củi cho lớp da cháy xém, thịt cá săn chắc, thơm lừng.
• Gà nướng mắc khén: Gà đồi thả vườn được tẩm ướp bằng mắc khén - loại gia vị đặc trưng của núi rừng Tây Bắc, rồi nướng nguyên con.
• Rau rừng xào tỏi: Các loại rau như dớn, bò khai, tầm bóp v.v. vừa giòn, vừa thanh mát, ăn kèm rất “đưa cơm”.
• Rượu cần: Uống một ngụm nhỏ, cay nhẹ nơi đầu lưỡi nhưng ấm dần trong lồng ngực, đủ để bạn cảm nhận được sự nồng hậu của người dân nơi đây.

 Rượu cần Vơn. (Nguồn: Internet)

5. Những lưu ý khi đi vườn quốc gia Bến En

Dưới đây là một số lưu ý để hành trình khám phá Bến En - “viên ngọc xanh giữa đại ngàn” của du khách được trọn vẹn, an toàn và đầy ắp trải nghiệm đáng nhớ:

• Trang bị phù hợp: Áo khoác nhẹ để giữ ấm khi đêm xuống. Nên sử dụng giày leo núi hoặc giày thể thao chống trơn trượt để dễ dàng di chuyển trong rừng.
• Bảo vệ môi trường: Tuyệt đối không xả rác, không hái hoa, bẻ cành hay xâm hại hệ sinh thái.
• Chú ý an toàn khi tham gia các hoạt động ngoài trời: Nếu bạn đi theo nhóm đông người hoặc có kế hoạch cắm trại qua đêm, hãy liên hệ với ban quản lý rừng hoặc hướng dẫn viên bản địa để đảm bảo an toàn, tránh lạc đường hoặc những tình huống nguy hiểm không lường trước. Khi chèo thuyền hoặc đi thuyền máy hãy luôn mặc áo phao và tuân theo hướng dẫn an toàn.
• Chú ý thời tiết: Hãy chủ động xem dự báo thời tiết để tránh đi rừng vào những ngày mưa lớn, đường trơn trượt dễ gây tai nạn.
• Tôn trọng văn hóa địa phương: Khi ghé thăm các bản làng, hãy giữ thái độ lịch sự, không xâm phạm đời sống riêng tư và không tự ý chụp ảnh người dân nếu chưa được đồng ý.

Giữa nhịp sống hiện đại đầy hối hả, Vườn quốc gia Bến En như một khoảng lặng trong lành để ta tìm về - nơi rừng xanh bao bọc, hồ nước lặng trôi, hang động kỳ ảo và những bản làng đậm đà bản sắc. Không chỉ là một điểm đến du lịch sinh thái, Bến En còn là liều “vitamin thiên nhiên” giúp bạn chữa lành, sống chậm và kết nối sâu sắc hơn với chính mình và thế giới xung quanh.

Vé máy bay đi Thanh Hóa hiện được Vietnam Airlines khai thác với mức giá từ khoảng 1.472.000 VND, tùy thuộc vào thời điểm đặt vé, hạng vé và các yếu tố khác như mùa du lịch hay chương trình khuyến mãi. Bạn nên tham khảo trước thông tin chi tiết về lịch bay, giá vé, cũng như các hướng dẫn di chuyển từ sân bay đến vườn quốc gia.

Đặt vé ngay hôm nay tại vietnamairlines.com hoặc ứng dụng Vietnam Airlines để săn những ưu đãi hấp dẫn, sẵn sàng lên đường cho chuyến đi chữa lành đáng nhớ!